Επιστρέφω σπίτι και βρίσκω
θυροκολλημένη μια κλήση. Το ελληνικό κράτος, επ' απειλή φυλάκισης έξι μηνών αν
δεν παραστώ, με υποχρεώνει να είμαι μέλος της εφορευτικής επιτροπής για τις
Δημοτικές και Περιφερειακές εκλογές της 18ης Μαΐου, αλλά και για τις
Ευρωεκλογές της 25ης Μαΐου 2014.
Κοιτάζω το χαρτί και συνειδητοποιώ
πως η ημερομηνία 25 Μαΐου μου φέρνει στο μυαλό άλλες καταστάσεις. Στις 25 Μαΐου
του 2014 το κράτος με υποχρεώνει να συμμετέχω στις εκλογικές διαδικασίες. Στις
25 Μαΐου του 2011 επέλεξα αυτοβούλως να γίνω μέρος ενός ονείρου. Ακριβώς τρία
χρόνια πριν, ξεκίνησε το Κίνημα της Πλατείας Συντάγματος. Το "Κίνημα των
Αγανακτισμένων", όπως ατυχώς αποδόθηκε στα ελληνικά το όνομα του
αντίστοιχου ισπανικού κινήματος των "Indignados" της Puerta del Sol, το οποίο εμπνεύστηκε από την εξέγερση της πλατείας Tahrir της Αιγύπτου, που με τη σειρά του εμπνεύστηκε
από την εξέγερση στην Τυνησία. Οι εικόνες της "Αραβικής Άνοιξης", της
Τυνησίας, της Αιγύπτου, της Υεμένης, της Λιβύης, της Συρίας, ανεξαρτήτως της
εξέλιξης, που δεν γνωρίζαμε τότε, έδωσαν ελπίδα και πίστη στις ευρωπαϊκές χώρες
της κρίσης:
#TahrirSquare #Egypt #PuertadelSol #Madrid #Syntagma #Athens,
μετά #OccupyWallStreet #GreekRevolution#EuropeanRevolution,
και τέλος #GlobeRevolution.
Το κοινό όλων αυτών ήταν η
επιτακτική -εδώ και τώρα- ανατροπή του καθεστώτος, οι καθημερινές μαζικές,
μαζικότατες συγκεντρώσεις δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων όλων των ηλικιών και
πολιτικών πεποιθήσεων -εκτός νεοφιλελευθέρων- και η οργάνωση, επικοινωνία και
ενημέρωση μέσω μπλογκ, facebook και twitter, για "να πάρουμε τις ζωές μας στα χέρια
μας".
Σήμερα όλα αυτά μπορεί να φαίνονται
αφελή, ίσως σε κάποιους ακόμα και αστεία: Greek Revolution! Όσοι συμμετείχαμε όμως καθημερινά και ενεργά το
πιστέψαμε. Πιστέψαμε πως μπορούμε να πάρουμε τις ζωές μας στα χέρια μας.
Ακομμάτιστα. Ειρηνικά! Ξανανακαλύψαμε την αλληλεγγύη, ξανανακαλύψαμε τη
δημοκρατία, τις διαδικασίες της άμεσης δημοκρατίας, τις λαϊκές συνελεύσεις.
Οργανωθήκαμε σε ομάδες: Γραμματειακή Υποστήριξη. Ομάδα Επικοινωνίας. Multimedia. Ομάδα Περιφρούρησης (Ειρηνοποιοί!). Ομάδα Σίτισης.
Ομάδα Καθαριότητας. Ομάδα Καλλιτεχνών. Αλλά και Θεματικές Ομάδες: Ομάδα Άμεσης
Δημοκρατίας. Ομάδα Μεσοπρόθεσμου...
Μαζί με αυτά όμως ξανανακαλύψαμε και
τη γραφειοκρατία: κουτί για τις προτάσεις των πολιτών, φάκελος για τις
προτάσεις των ομάδων, άλλος φάκελος για τις προτάσεις των θεματικών ομάδων,
άλλος φάκελος για τα θέματα που δεν συζητήθηκαν στην προηγούμενη λαϊκή συνέλευση,
συζητήσεις για τη μεθοδολογία επιλογής των θεμάτων προς συζήτηση, ενστάσεις επί
των συζητήσεων για τη μεθοδολογία επιλογής των θεμάτων προς συζήτηση...
Ξανανακαλύψαμε και τους
διαχωρισμούς: Οι "πατριώτες" στην "Πάνω Πλατεία", οι
"αριστεροί" και οι "αντιεξουσιαστές" στην "Κάτω
Πλατεία". "Πάνω": "Να καεί / Να καεί / Το μπουρδέλο η
Βουλή". "Κάτω": "Αυτοοργάνωση - Άμεση Δημοκρατία - Να
πάρουμε τις ζωές μας στα χέρια μας". "Πάνω" σηκώνονται τα χέρια
για μούτζες, "Κάτω" σηκώνονται τα χέρια για ψηφοφορίες στις λαϊκές
συνελεύσεις. "Πάνω" προσπαθούν να διεισδύσουν ακροδεξιοί και
φασίστες, "Κάτω" προσπαθούν να διεισδύσουν η κοινοβουλευτική και η
εξωκοινοβουλευτική αριστερά (πλην Λακεδαιμονίων, δηλαδή ΚΚΕ). "Πάνω"
απωθούνται οι φασίστες, "Κάτω" απαγορεύονται οι κομματικές σημαίες
και τα κομματικά φυλλάδια...
Ξανανακαλύψαμε και τα όρια της
συμμετοχικότητας στις λαϊκές συνελεύσεις: Μακρές συζητήσεις και ψηφοφορίες για
τις καντίνες με τα λουκάνικα που κατέκλυσαν την Πλατεία. Τύπος που σε κάθε
συνέλευση μακρηγορεί, φωνάζει, αρπάζει το μικρόφωνο και ουρλιάζει να συστήσουμε
άμεσα "Συντακτική Εθνοσυνέλευση" να συντάξει καινούριο Σύνταγμα.
Τύπισσα που ζητάει να ψηφίσουμε για την κατάργηση του χρήματος.
Παρεμπιπτόντως, όντως υπερψηφίστηκε η κατάργηση του χρήματος!
Πιτσιρικάς με ελαφρό νοητικό πρόβλημα περιγράφει τις εμπειρίες του μετά την
ανακατάληψη της Πλατείας, αφού στις 28 και 29 Ιουνίου τα ΜΑΤ απρόκλητα
επιτέθηκαν και άδειασαν την πλατεία ανοίγοντας κεφάλια: "Μπήκανε στο
μέτρο, και στο κεφάλι, χτυπούσανε τα ΜΑΤ στην πλάτη, και εδώ, εδώ, στο κεφάλι,
μέσα στο μέτρο, στο κεφάλι και εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, στην πλάτη, και στο κεφάλι,
στο κεφάλι, και μπήκανε και χτυπούσαν, και έριχναν στο κεφάλι, τα γκλοπ, με το
γκλοπ στην πλάτη, και εδώ, εδώ, κι εδώ, στο κεφάλι, παντού, στο μέτρο, το
γκλοπ, τα ΜΑΤ, το κεφάλι, στο κεφάλι...", και η Γιώτα μου κάνει νόημα να
δω τι γράφει στα πρακτικά ο Γιάννης: "Μπήκαν τα ΜΑΤ στο μέτρο και μας
χτυπούσαν στο κεφάλι στο κεφάλι στο κεφάλι στο κεφάλι στο κεφάλι στο κεφάλι στο
κεφάλι στο κεφάλι..."
Ξανανακαλύψαμε και τον ναρκισσισμό,
τον αριβισμό, τον καιροσκοπισμό, τον οπορτουνισμό, τον εισοδισμό, το έμμισθο ή
άμισθο επαγγελματικό κομματικό στέλεχος, την καθοδήγηση, τη χειραγώγηση, το
καπέλωμα. Ξανανακαλύψαμε τι γυρεύει η αλεπού στο παζάρι: Να μπει στο ψήφισμα το
"Έξω από το Ευρώ" ή να μη μπει; Να μπει το "Έξω από την ΕΕ"
ή να μη μπει; To be or not to be?
Να μπει το "ακομμάτιστα" ή να μπει το" αχρωμάτιστα"; Έχεις
λαγό; Έχω λαγό. Έχει ουρά; Κι εμείς οι "άσχετοι", όπως μας έλεγαν οι
"κομματικοί", να αναρωτιόμαστε: "Ποιανού ουρά είμαστε;",
"Ποιανού πιόνια είμαστε;", "Ποιοί θα πάρουν σήμερα τα εύσημα από
τον ινστρούχτορά τους;", "εδώ ο ΝΑΡήτης, εκεί ο ΣΕΚήτης, πού ν' ο
ΣΥΡΙΖαίος;". Εμείς θέλαμε να πάρουμε τις ζωές μας στα χέρια μας, αυτοί
θέλανε να πάρουνε τις ζωές μας στα χέρια τους. Αντί για αυτονομία, ανάθεση.
Αυτοί, οι "κομματικοί", θέλανε να γίνουνε (καλύτερος) Χαλίφης στη
θέση του Χαλίφη, εμείς οι "άσχετοι", θέλαμε την κατάργηση των
Χαλιφάτων. Αυτοί οι ρεαλιστές, εμείς οι ουτοπιστές. Εμείς η μαγιά, αυτοί οι
φουρναραίοι.
Δεν λέω πως δεν βοήθησαν. Χωρίς
αυτούς δεν είμαι σίγουρος πως θα αντέχαμε τόσο. Δεν είμαι καν σίγουρος πως δεν
θα μας χτύπαγαν τα ΜΑΤ νωρίτερα. Ούτε λέω πως μας επιβλήθηκαν.
"Ζυμώσεις" έγιναν. Αλλά το αλεύρι έρχονταν κατευθείαν από τους μύλους
της Κουμουνδούρου. Και μπροστά στην επιλογή των νεκρών στους δρόμους, φάνταζε
τελικά πιο λογικός ο δρόμος της κάλπης. Και μπροστά στα ανοιγμένα κεφάλια, την
ασφυξία, και τα κυνηγητά, έμοιαζε λύτρωση η ψήφος. Και, επίσης, καλός ο αγώνας και
η συμμετοχή, αλλά έχουμε και ζωές να ζήσουμε. Και έτσι η αριστερά του 4% έγινε
αριστερά του 20%, και η εξωκοινοβουλευτική αριστερά βρέθηκε στους πρόποδες του
Κοινοβουλίου.
Ήταν όλα μάταια; Όχι. Φυσικά και
όχι. Αποτελεί πια μια παρακαταθήκη. Όπως ο Δεκέμβρης του '08. Ή η 5η Μαΐου του
'10 (αν δεν σας λέει τίποτα η ημερομηνία είναι γιατί μας έμαθαν να αναφερόμαστε
σε αυτήν ως "τότε με τη Marfin"). Χωρίς
τον Δεκέμβρη του '08 δεν θα υπήρχε ο Μάιος του '10. Χωρίς τον Μάιο του '10 δεν
θα υπήρχε η Κερατέα. Χωρίς την Κερατέα τον Δεκέμβρη του '10 δεν θα υπήρχε το
Σύνταγμα το καλοκαίρι του '11. Χωρίς το Σύνταγμα δεν θα υπήρχε ο Φεβρουάριος
του '12, ούτε οι λαϊκές συνελεύσεις των γειτονιών, ούτε τα κοινωνικά ιατρεία.
Δεν θα υπήρχε το κίνημα για την ΕΡΤ το καλοκαίρι του '13, δεν θα υπήρχαν οι
Σκουριές, δεν θα ήταν τόσο μαζικές οι αντιφασιστικές πορείες.
Κι εμείς ζήσαμε πράγματα που θα τα
κουβαλάμε μαζί μας μια ζωή: Γιατί εκτός από τον γηπεδικό κοκάκια που μας
απείλησε πως θα φέρει τους φίλους του να μας κάψει, υπήρχε και ο γηραιός κύριος
που με ρώτησε με μια λάμψη εφήβου στα μάτια: "Λες να ξεκινήσει η
επανάσταση από την Ελλάδα;", κι εγώ του απάντησα: "Αν γίνει αυτό,
τότε θα μπορώ για πρώτη φορά να δηλώσω περήφανος που είμαι Έλληνας". Γιατί
εκτός από τον τύπο που βρήκε την ευκαιρία να εκφράσει την εξουσιαστική του ροπή
επάνω μας, υπήρχε και η κυρία που άρπαξε το χέρι του ΜΑΤατζή για να μην μας
χτυπήσει. Γιατί εκτός από τους "χίπηδες", τους γενικώς και αορίστως
"αγανακτισμένους", και τους κατά φαντασίαν "κινηματικούς",
υπήρχαν και οι αναρχικοί που μπήκαν μπροστά και μας έσωσαν όταν έκαναν
επιδρομές τα ΜΑΤ, οι ΔΙΑΣ και οι ΔΕΛΤΑ. Γιατί εκτός από τους φοιτητοπατέρες που
πέρασαν την Πλατεία για αμφιθέατρο, υπήρχε και ο Μανόλης ο Γλέζος που ήρθε και
μας μίλησε, και έκλεισε ως εξής: "Εδώ και πολλά χρόνια, έρχονται κάθε
βράδυ στον ύπνο μου οι σύντροφοι που έχουν χαθεί, και με ρωτάνε: Μανόλη τι
γίνεται; Και εγώ δεν έχω τι να τους πω. Σήμερα, που ήρθα εδώ και σας είδα,
φεύγω χαρούμενος. Γιατί απόψε το βράδυ, που θα ξανάρθουν οι σύντροφοι στον ύπνο
μου, θα έχω τι να τους πω".
Ας μην κοροϊδευόμαστε όμως. Αν
υπήρχε κοινωνική επανάσταση, αν είχαμε μετασχηματιστεί σε "επαναστατικά
υποκείμενα" (που λένε κι όσοι ξέρουν από τέτοια), αν υπήρχε εξέγερση, ή
έστω κάποιο στιβαρό οργανωμένο κίνημα, δεν θα αρκούσαν ούτε πενήντα ΣΥΡΙΖΑ για
να μας αποτρέψουν. Η αριστερή κυβέρνηση αυτοεμφανίστηκε ως μια κάποια λύση.
Ίσως αυτή να είναι η μέγιστη ανατροπή που αντέχει το πολιτικό σύστημα στην
παρούσα φάση. Ίσως αυτή να είναι και η ανατροπή που αντέχουμε κι εμείς.