Κοινό Τηνίων: πρόγραμμα "συμμετοχή"

Η εμπειρία μας 
  Μέσα στα σχεδόν πέντε χρόνια που πέρασαν από τις τελευταίες δημοτικές εκλογές, η προσπάθειά μας να λειτουργήσει ο Δήμος της Τήνου περισσότερο δημοκρατικά και με μεγαλύτερη συμμετοχή των κατοίκων ήταν συνεχής. 

Οι τοπικές συνελεύσεις που διοργανώσαμε στα χωριά και στην Χώρα της Τήνου έδωσαν βήμα στους κατοίκους καθ’ όλη την διάρκεια της δημοτικής περιόδου. Οι προτάσεις και οι απόψεις τους μεταφέρθηκαν στο Δημοτικό Συμβούλιο. 

Μετά από προτροπή της δημοτικής μας κίνησης, οι κάτοικοι του Αγαπιού προκάλεσαν συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου με θέμα που οι ίδιοι έθεσαν, κάνοντας χρήση του δικαιώματος που δίνει ο κανονισμός του Δημοτικού Συμβουλίου στους κατοίκους. 


Η επιλογή μας να κατέβουμε χωρίς επικεφαλής έδειξε ότι μπορούμε να λειτουργήσουμε χωρίς αρχηγό ακόμα και σε ιεραρχικό περιβάλλον. Η δε εναλλαγή των δημοτικών συμβούλων κάθε είκοσι μήνες πέτυχε καλύτερη εκπροσώπηση των ψηφοφόρων, απόκτηση εμπειρίας για περισσότερα μέλη της κίνησης και περιορισμό του προσωποκεντρισμού. 

Στις τελευταίες ανοικτές συνελεύσεις για την συνδιαμόρφωση του προγράμματος της κίνησης, ερωτηθήκαμε αν υπήρξαν προβλήματα με την εναλλαγή κυρίως λόγω απειρίας των καινούριων δημοτικών συμβούλων. Τα τρία μέλη τα οποία βρέθηκαν στην θέση του συμβούλου απάντησαν ομόφωνα πως η εμπειρία αποκτήθηκε συλλογικά από το πρώτο κιόλας εικοσάμηνο. 

Το νέο νομικό καθεστώς του Κλεισθένη 
Με τον νέο νόμο για την αυτοδιοίκηση, προβλέπονται δημοτικά δημοψηφίσματα. Το δημοψήφισμα είναι βασικό εργαλείο για την άμεση αποτύπωση της βούλησης των δημοτών. Σύμφωνα με τον νόμο η διεξαγωγή δημοψηφίσματος αποφασίζεται είτε από τα 2/3 του δημοτικού συμβουλίου είτε από την απλή πλειοψηφία του δημοτικού συμβουλίου μετά από αίτηση του 10% τουλάχιστον των δημοτών. Ο τύπος του δημοψηφίσματος μπορεί να είναι είτε συμβουλευτικός είτε αποφασιστικός πράγμα που επίσης αποφασίζεται από το δημοτικό συμβούλιο. Το δημοτικό συμβούλιο έχει επίσης την δυνατότητα να αναδιατυπώνει το ερώτημα. Τέλος, ο νόμος απαγορεύει την διεξαγωγή περισσότερων του ενός δημοψηφίσματος ανά έτος. 

Είναι λοιπόν ξεκάθαρο ότι παρά το θετικό της εισαγωγής του θεσμού του δημοψηφίσματος, οι κανόνες που διέπουν την διεξαγωγή του δίνουν κυρίαρχο ρόλο και πάλι στους εκπροσώπους, δηλαδή στο δημοτικό συμβούλιο. 

Η ανεξάρτητη δημοτική κίνηση “Κοινό Τηνίων” θα πιέσει να διεξαχθεί ο μέγιστος αριθμός δημοψηφισμάτων με αποφασιστικό χαρακτήρα κατά την νέα δημοτική περίοδο και στο δημοτικό συμβούλιο θα υπερψηφίζει τις αιτήσεις των δημοτών για δημοψήφισμα. Η εξοικείωση των δημοτών με τον θεσμό του δημοτικού δημοψηφίσματος μόνο θετικά αποτελέσματα μπορεί να έχει για την περαιτέρω συμμετοχή του στα κοινά. 

Ο νέος νόμος προβλέπει επιπλέον την συγκρότηση δημοτικής επιτροπής διαβούλευσης η οποία αποτελείται από 25 έως 50 εκπροσώπους α) εμπορικών συλλόγων, β) επιστημονικών συλλόγων, γ) οργανώσεων εργαζομένων και εργοδοτών, δ) εργαζόμενων στο δήμο, ε) συλλόγων γονέων, στ) αθλητικών και πολιτιστικών συλλόγων, ζ) εθελοντικών οργανώσεων και κινήσεων πολιτών, η) της κοινωνίας των πολιτών και θ) συμβουλίων νέων καθώς και από επιπλέον δημότες οι οποίοι αριθμητικά πρέπει να είναι ίσοι με το 1/3 των εκπροσώπων των παραπάνω φορέων. 

Η επιτροπή διαβούλευσης έχει πάντοτε γνωμοδοτικό χαρακτήρα προς το δημοτικό συμβούλιο και όχι αποφασιστικό. Παρά το γεγονός αυτό, έχει σημαντικό ρόλο καθώς υποχρεωτικά συνεδριάζει κάθε τρεις μήνες και επιπλέον μία φορά πριν την σύνταξη των προσχεδίων του προϋπολογισμού ενώ τα θέματα προς συζήτηση μπορούν να τεθούν ακόμη και από το 50% των δημοτών που συμμετέχουν σε αυτήν. Τέλος όλες οι αποφάσεις δημοσιοποιούνται υποχρεωτικά στην ιστοσελίδα του δήμου και εισάγονται υποχρεωτικά προς συζήτηση στο δημοτικό συμβούλιο μέσα σε έναν μήνα. 

Η θέση μας σχετικά με την επιτροπή διαβούλευσης είναι να συνεδριάζει με μεγαλύτερη συχνότητα και να συμμετέχουν σε αυτήν περισσότεροι πολίτες από αυτούς που προβλέπει ο νόμος. Επιπλέον θα πρέπει να συμμετέχουν εκπρόσωποι από όλους τους παραπάνω φορείς και όχι επιλεκτικά. Όπως και να έχει, η επιτροπή διαβούλευσης μπορεί να αποτελέσει έναν επιπλέον τρόπο ώστε να εκφράζονται και να συμμετέχουν οι πολίτες καθ’ όλη την διάρκεια της δημοτικής θητείας και να ασκούν πίεση προς το Δημοτικό Συμβούλιο. 

Περισσότερη δημοκρατία 
Παρά τα όσα θεσμοθετεί ο νέος αυτοδιοικητικός νόμος, είναι μάλλον αστείο να περιμένει κανείς ότι ξαφνικά οι Δήμοι θα αρχίσουν να λειτουργούν συμμετοχικά. Το πιθανότερο είναι τα όσα αναφέρθηκαν να μείνουν στα χαρτιά ή να υπολειτουργήσουν κι αυτό γιατί για να γίνει πραγματικότητα η συμμετοχή χρειάζεται πολιτική βούληση και δουλειά, τόσο από την πλευρά της διοίκησης όσο και από την πλευρά των πολιτών. 

Η ανεξάρτητη δημοτική κίνηση “Κοινό Τηνίων” έχει αποδείξει ότι έχει και την βούληση και την όρεξη για δουλειά. Συνεχίζει σταθερά στην κατεύθυνση της συμμετοχής, διατηρώντας ότι κατάφερε την προηγούμενη δημοτική περίοδο αλλά και προχωρώντας ακόμη περισσότερο με νέες προτάσεις. 

Οι προτάσεις – δεσμεύσεις μας 

1. Οριζοντιότητα - αντιιεραρχεία 

Όλοι μας είμαστε ίσοι σε δικαιώματα και ευθύνες και συμμετέχουμε με την ίδια βαρύτητα, στις συνελεύσεις, στις αποφάσεις και στην υλοποίησή τους. Αυτό αντικατοπτρίζεται και στο ψηφοδέλτιό μας όπου δεν υπάρχει στην ουσία επικεφαλής. Για ακόμη μία φορά, ο εκ του νόμου απαραίτητος “υποψήφιος δήμαρχος” του “Κοινού Τηνίων” θα παραιτηθεί αμέσως μόλις λάβει έδρα δίνοντάς την στον πρώτο σε σταυρούς υποψήφιο δημοτικό σύμβουλο. Έτσι, οι ψηφοφόροι του “Κοινού” δεν ψηφίζουν δήμαρχο, ψηφίζουν δημοτική κίνηση και επιλέγουν αυτόν που θεωρούν καταλληλότερο για την εκπροσώπησή της στο δημοτικό συμβούλιο. 

2. Εναλλαγή αιρετών 

Οι έδρες που κερδίζονται στις εκλογές δεν ανήκουν σε έναν. Ανήκουν στην ομάδα και αποτελούν εργαλεία για την προσπάθειά μας να λειτουργήσει ο Δήμος με περισσότερη δημοκρατία και συμμετοχή. Στις θέσεις αυτές εναλλάσσονται τα μέλη της ομάδας ακολουθώντας το παραπάνω σκεπτικό και επιπλέον όλο και περισσότερα μέλη αποκτούν προσωπική εμπειρία για τον τρόπο που λειτουργεί το Δημοτικό Συμβούλιο. 

3. Τακτικές συνελεύσεις μελών 

Τα μέλη της ανεξάρτητης δημοτικής κίνησης σε τακτά χρονικά διαστήματα συζητούν τα τρέχοντα θέματα του Δήμου και της κίνησης, διατηρώντας συνεχή επαφή με τα κοινά. Στις συνελεύσεις αυτές αποφασίζεται πως θα κινηθεί η ομάδα του “Κοινού Τηνίων” μέσα και έξω από το Δημοτικό Συμβούλιο. 

4. Ανοικτές συνελεύσεις 

Καθ’ όλη την διάρκεια της δημοτικής περιόδου πραγματοποιούνται συνελεύσεις στα χωριά και στην Χώρα της Τήνου όπου συζητούνται τοπικά θέματα, θέματα επικαιρότητας, η λειτουργία του Δήμου κλπ. Οι προτάσεις και οι αποφάσεις μεταφέρονται στο Δημοτικό Συμβούλιο από τους εκπροσώπους της ανεξάρτητης δημοτικής κίνησης “Κοινό Τηνίων”. Έτσι δημιουργείται άλλος ένας τρόπος έκφρασης και συμμετοχής των κατοίκων στα κοινά. 

5. Ηλεκτρονικές συνελεύσεις 

Η συμμετοχή στις συνελεύσεις στα χωριά και στην Χώρα είναι αδύνατη για όσους δεν μπορούν να έχουν φυσική παρουσία σε αυτές για κάποιον λόγο. Έτσι θα καθιερωθούν επιπλέον τακτικές ηλεκτρονικές συνελεύσεις για όσους θέλουν να συμμετάσχουν από τον υπολογιστή ή το κινητό τους στην διαδικασία αυτή. 

6. Δημόσια διαβούλευση των θεμάτων των Δημοτικών Συμβουλίων 

Πριν από κάθε συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, τα θέματα της ημερήσιας διάταξης και οι εισηγήσεις της πλειοψηφίας θα ανεβαίνουν στην σελίδα της ανεξάρτητης δημοτικής κίνησης “Κοινό Τηνίων” για δημόσια διαβούλευση. Τα σχόλια των επισκεπτών της σελίδας θα λαμβάνονται υπόψιν για τις εισηγήσεις των δημοτικών συμβούλων της κίνησης ή θα μεταφέρονται αυτούσια στο δημοτικό συμβούλιο. 

7. Διαδικτυακή φόρμα προτάσεων 

Είναι χρήσιμο να δημιουργηθεί μια μόνιμη φόρμα υποβολής προτάσεων στο διαδίκτυο όπου θα μπορεί κάθε ενδιαφερόμενος να υποβάλει προτάσεις είτε προς το Δημοτικό Συμβούλιο είτε προς την ίδια την δημοτική κίνηση “Κοινό Τηνίων”. 

8. Ζωντανή μετάδοση των Δημοτικών Συμβουλίων 

Οι συνεδριάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων πρέπει να είναι ανοικτές και διαδικτυακά για όποιον θέλει να τις παρακολουθήσει σε πραγματικό χρόνο. Μέχρι κάποια χρονική στιγμή αυτό γινόταν από την ίδια την σελίδα του Δήμου όμως στην συνέχεια οι μεταδόσεις διακόπηκαν. Η ανεξάρτητη δημοτική κίνηση “Κοινό Τηνίων” θα κάνει ότι περνάει από το χέρι της για να μπορεί ο καθένας να παρακολουθήσει τις συνεδριάσεις στο διαδίκτυο ζωντανά.