Μα είναι αυτή πρόοδος;

 

  Στην στήλη «Περιδιαβάζοντας» στην Αυγή της Κυριακής 20/03/2011, και με τίτλο    « Μα είναι αυτή πρόοδος;» διαβάζουμε από τον δημοσιογράφο Ανταίο Χρυσοστομίδη την άποψή του για την χρίση της πυρηνικής ενέργειας. Παραθέτουμε ολόκληρο το κείμενο συμφωνώντας απόλυτα με τις απόψεις του:   

«Πρέπει να ήταν στις αρχές της δεκαετίας του '70 όταν άρχισαν να φτάνουν μιλιούνια οι Γιαπωνέζοι τουρίστες στην «αιώνια πόλη», τη Ρώμη. Είχαν από τότε όλα τα χαρακτηριστικά που στη συνέχεια θα γίνουν ένα είδος μόνιμης ετικέτας, και ένα είδος γελοιογραφικής απεικόνισής τους: πήγαιναν όλοι μαζί, με τον ίδιο τρόπο και με το ίδιο ενδιαφέρον στους αρχαιολογικούς χώρους ή στα εμπορικά καταστήματα, κοιτάζοντας τον κόσμο μονάχα μέσα από τις φωτογραφικές μηχανές τους, αθεράπευτα αυτιστικοί λόγω γλώσσας, αλλά και λόγω διαφορετικής κουλτούρας, με μια περίεργη σκληράδα στα πρόσωπα παρά τα άφθονα χαμόγελά τους, αφοπλιστικά άκομψοι και απελπιστικά αδιάφοροι για ό,τι μπορεί να συνέβαινε, στην πραγματική ζωή, δίπλα τους.

Από την αρχή έβλεπες ότι, στη μεγάλη τους πλειοψηφία, δεν ήταν πλούσιοι όλοι αυτοί οι Γιαπωνέζοι τουρίστες, από την αρχή υποψιαζόσουνα ότι αυτά τα βαριά τουριστικά προγράμματα δεν ήταν αποτέλεσμα κάποιας δικής τους επιλογής, βάσει των δικών τους αναγκών, αλλά σχεδιασμοί επί χάρτου που είχαν ετοιμάσει άλλοι για λογαριασμό τους, κι αυτοί ακολουθούσαν αγόγγυστα γιατί έτσι έπρεπε να κάνουν. Αργότερα μάθαμε ότι τα περισσότερα ταξίδια ήταν πληρωμένα από τις εταιρείες τους, ως ανταπόδοση για μια σκληρή δουλειά, που γνώριζε ελάχιστες αμφισβητήσεις, ελάχιστες αλλαγές, ελάχιστες διαβαθμίσεις.

Στη συνέχεια αρχίσαμε να βλέπουμε αμερικάνικες ταινίες γυρισμένες στο Τόκιο (ο καλός Αμερικανός αστυνομικός πήγαινε να συνεργαστεί με τον καλό Γιαπωνέζο συνάδελφό του για να κατατροπώσουν την ντόπια μαφία, τις θυμάστε;), και να μαθαίνουμε περισσότερα για τον τρόπο ζωής σ' εκείνη τη μεγαλούπολη που για χάρη ενός περίεργου μιμητισμού απέναντι στους εχθρούς-φίλους Αμερικανούς, είχε αρνηθεί ο,τιδήποτε είχε σχέση με τη γιαπωνέζικη παράδοση και κουλτούρα. Αμέτρητοι ουρανοξύστες, δρόμοι που δεν βλέπει ποτέ ο ήλιος, βιαστικοί άνθρωποι, δωμάτια ξενοδοχείων όσο η τρύπα ενός αξονικού τομογράφου, εκατομμύρια μαγαζάκια με τυχερά παιχνίδια για απελπισμένες νοικοκυρές. Η Ιαπωνία είχε γίνει, λέει, ο φόβος και ο τρόμος των Αμερικανών, σε αυτή τη χώρα δούλευαν διαρκώς, και σε λίγο θα αγόραζαν όλο το Μανχάταν με το Καπιτώλιο της Ουάσιγκτον μαζί.

Ύστερα μάθαμε κι άλλα. Για διεφθαρμένους πολιτικούς, για κάμψη του ιαπωνικού θαύματος από την πολλή ευημερία, για μια υπερπαραγωγή που ξεπερνά κατά πολύ τη ζήτηση. Και για πυρηνικά εργοστάσια κτισμένα πάνω σε ρήγματα, στην πιο σεισμογενή χώρα του κόσμου. Και τότε ανακαλύψαμε μια άλλη πτυχή του ιαπωνικού θαύματος: την ανευθυνότητα. Και την εγκληματική έλλειψη οποιασδήποτε σοβαρής αμφισβήτησης, την έλλειψη μιας αξιόλογης διαφορετικής φωνής που θα ζητάει, έστω ρομαντικά, μια άλλη ζωή, στηριγμένη σε άλλες αξίες, αξίες που δεν θα υπερκεράζονται διαρκώς και μόνο από το χρήμα.

Μα είναι πρόοδος αυτή; Αν η βόμβα στο Ναγκασάκι και τη Χιροσίμα υπήρξε για τους Ιάπωνες μια εθνική καταστροφή και ένας κόλαφος στην εθνική τους υπερηφάνεια, αν τα τελευταία εξήντα χρόνια το μόνο που ήθελε αυτός ο λαός ήταν να ξεπεράσει τους Αμερικανούς, ναι, περίπου τα κατάφερε. Έφτιαξε εκατομμύρια αυτοκίνητα, δισεκατομμύρια φωτογραφικές μηχανές, και τρύπες για να κοιμάται ο εργαζόμενος που έκανε υπερωρία και δεν έχει χρόνο να επιστρέψει στο σπίτι του. Και ξέχασε τον ερωτικό Καβαμπάτα και τον εθνικιστή Μισίμα, και ξέχασε τον Κουροσάβα με τις ανθρώπινες τραγωδίες του, και ξέχασε τα Νο και τους κήπους με τις πέτρες και τα ποτάμια, και τα κιμονό, και τον αθέατο αυτοκράτορα - ό,τι τέλος πάντων, στο καλό και στο κακό, αποτελούσε την προπολεμική Ιαπωνία. Κι έκτισε πυρηνικά εργοστάσια πάνω στα ρήγματα.

Αρκετά πιο μακριά, κι ενώ ακόμα οι ραδιενεργοί καπνοί βγαίνουν από τα τραυματισμένα ιαπωνικά εργοστάσια, δύο άλλοι πρωθυπουργοί, δίνουν προκλητικά τα χέρια αδιαφορώντας για την πιθανότητα μιας άλλης διεθνούς καταστροφής. Ο Ρώσος θέλει να πουλήσει - δεν του αρκεί ότι οι περισσότεροι δισεκατομμυριούχοι του κόσμου βρίσκονται στη χώρα του. Ο Τούρκος ονειρεύεται να γίνει ο νέος Ατατούρκ, άρα ονειρεύεται να παραδώσει μια χώρα που να ευημερεί ακριβώς όπως η Ιαπωνία. Και προχωρά να κτίσει, επίσης, πάνω σε ένα ρήγμα.

Μα είναι πρόοδος αυτή; Ο Σαρκοζί (άλλος ανεύθυνος αυτός...) προσπαθεί να μας πείσει ότι δεν φταίει η πυρηνική ενέργεια (μέχρι και «οικολογική» την είπαν οι διάφοροι απατεώνες) αλλά απλώς ότι δεν χρησιμοποιήθηκαν οι γαλλικές μέθοδοι ασφαλείας! Να πουλήσει κι αυτός, θέλει. Και ξεχνά ότι τίποτα, μα τίποτα, όσον αφορά την πυρηνική ενέργεια δεν είναι ελέγξιμο από τον άνθρωπο. Ένας σεισμός και οι αντιδραστήρες ανεξαρτητοποιούνται. Ένα ανθρώπινο λάθος και μπορεί να γίνει η καταστροφή. Ένα εγκληματικό χέρι σε ένα λάθος κουμπί μπορεί να σημάνει τον θάνατο δισεκατομμυρίων ανθρώπων. Ελέγξιμη η πυρηνική ενέργεια; Μα είναι πασίγνωστο, ούτε τα πυρηνικά κατάλοιπα δεν ξέρουν τι να κάνουν.

Δεν είναι πρόοδος αυτή. Χρήμα είναι, ανεύθυνο, βρόμικο, σιχαμερό. Και θάνατος.»