Περιβαλλοντική ομάδα ΕΠΑ.Λ. Τήνου: «Η διάσωση των τοπικών σπόρων και ποικιλιών ως προϋπόθεση της διατήρησης της γεωργικής βιοποικιλότητας»

Από την Περιβαλλοντική ομάδα του Επαγγελματικού λυκείου Τήνου πήραμε το πιο κάτω κείμενο και φωτογραφίες από την εξαιρετική δράση τους :

  Η Περιβαλλοντική ομάδα του ΕΠΑ.Λ. Τήνου  εκπονεί τη φετινή χρονιά πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με τίτλο:

 «Η διάσωση των τοπικών σπόρων και ποικιλιών ως προϋπόθεση της διατήρησης της γεωργικής βιοποικιλότητας»

Στα πλαίσια αυτού του προγράμματος  η ομάδα έχει  αναπτύξει μια σειρά δράσεων που έχουν  σκοπό  την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των μαθητών αλλά  και ολόκληρης της τοπικής κοινωνίας πάνω στο πολύ σημαντικό ζήτημα της διατήρησης των παραδοσιακών σπόρων και ποικιλιών.

Οι περιβαλλοντική ομάδα 

Αρχικά, επισκεφτήκαμε το φυτώριο του Συλλόγου «Φίλοι του πρασίνου», όπου ενημερωθήκαμε διεξοδικά για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της χλωρίδας του νησιού, ξεναγηθήκαμε στο φυτώριο και μάθαμε για τις δράσεις του συλλόγου. Τέλος, μάθαμε για τη μεγάλη σημασία που έχει η καλλιέργεια της αγκινάρας αλλά και της ελιάς για την οικονομία του νησιού καθώς και τις μεγάλες προοπτικές που δίνει η καλλιέργεια της κάπαρης.

Η δεύτερη δράση της ομάδας ήταν η σύνταξη ερωτηματολογίου με σκοπό τη συλλογή πληροφοριών για τις παλιές καλλιέργειες της Τήνου που κινδυνεύουν να εκλείψουν.

Η ανταπόκριση στο ερωτηματολόγιο, που απευθυνόταν κυρίως στους καλλιεργητές μεγαλύτερης ηλικίας, ήταν αρκετά ικανοποιητική.

Μάθαμε για πολλές παραδοσιακές ποικιλίες από κηπευτικά (άνυδρες καλλιέργειες ντομάτας, πεπονιού, καρπουζιού), όσπρια (φάβα, ρεβύθια, φασόλια), σιτηρά (βρώμη, σίκαλη, σιτάρι).

Μάθαμε για το άνυδρο αμπελοφάσουλο με την ονομασία «λβιά» που κινδυνεύει να χαθεί και να αντικατασταθεί από άλλη κατώτερη, ποιοτικά, ποικιλία που θέλει πότισμα. Μάθαμε για τη «ζαχαρομηλιά» αλλά και για τις πολλές μουριές που υπήρχαν παλιά στην Τήνο για την εκτροφή μεταξοσκώληκα.

Κατασκευή μικρού θερμοκηπίου 

Το κοινό χαρακτηριστικό όλων  των  παλιών παραδοσιακών καλλιεργειών ήταν η φύλαξη των σπόρων,  που έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία για πολλούς λόγους:

1.     Δεν πρέπει να αγοράζουμε έτοιμα φυτά που προέρχονται από υβριδισμένους σπόρους, γιατί είναι τελείως ξένα σε σχέση με το  τοπικό κλίμα και τις ιδιομορφίες του νησιού, χρειάζονται πολύ νερό και, τέλος, δεν μπορούμε να κρατήσουμε σπόρο για την επόμενη χρονιά, γιατί  ο σπόρος του υβριδίου είναι στείρος και αναγκαζόμαστε να αγοράζουμε φυτά κάθε χρόνο.

2.     Βοηθάμε στην διάσωση των ποικιλιών που κινδυνεύουν με εξαφάνιση, προστατεύοντας την βιοποικιλότητα.

3.     Ο παραδοσιακός σπόρος, χρόνο με το χρόνο, προσαρμόζεται καλύτερα στις ιδιαίτερες συνθήκες της περιοχής που καλλιεργούμε και έχουμε καλύτερα αποτελέσματα.

4.     Φυλάσσοντας τους σπόρους που χρειαζόμαστε ανεξαρτητοποιούμαστε από τις εταιρίες που τους εμπορεύονται και εξοικονομούμε χρήματα. 

επί το έργο 

Στην προσπάθειά μας να συμβάλουμε στη διάδοση και διάσωση των τοπικών σπόρων και ποικιλιών, κατασκευάσαμε στην αυλή του σχολείου ένα μικρό θερμοκήπιο – σπορείο,  όπου μεγαλώνουμε φυτά από παραδοσιακούς σπόρους που έχουμε συλλέξει από την Τήνο αλλά και από άλλες περιοχές της Ελλάδας.

το θερμοκήπιο έτοιμο

Τα φυτά αυτά θα τα μοιράσουμε δωρεάν  - σε εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στο ΕΠΑ.Λ. Τήνου - σε όσους ενδιαφέρονται να συνδράμουν στην προσπάθειά μας και να καλλιεργήσουν παραδοσιακές ποικιλίες, υπό την προϋπόθεση ότι θα κρατήσουν   σπόρους για την επόμενη χρονιά.

Διαδικασία σπόρας 

Απώτερος στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε στην Τήνο ένα δίκτυο καλλιεργητών που θα καλλιεργούν τοπικές ποικιλίες με βιολογικό τρόπο και θα διατηρούν και θα ανταλλάσσουν  τους παραδοσιακούς σπόρους.

Περιμένουμε τη βοήθεια και την συμπαράσταση όλων των συμπολιτών μας στην προσπάθεια που κάνουμε, καθώς έχουμε πολλά ακόμα να μάθουμε για τις παραδοσιακές καλλιέργειες του νησιού και για τους παλιούς σπόρους.

Τα φυτά έτοιμα!

Μόνο αν ευαισθητοποιηθούμε όλοι θα προστατεύσουμε τα τοπικά χαρακτηριστικά της τροφής μας και θα  αντισταθούμε στην αλλοίωση της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας του τόπου μας.

 Τηλ. επικοινωνίας 2283023338

 Facebook: «Περιβαλλοντική Ομάδα Επαλ Τήνου»