Πλούσιοι και φτωχοί εν έτει 2013

του Γιώργου Δελαστίκ στο "Πριν"

Χριστουγεννιάτικη γροθιά στο στοµάχι! ∆ιαβάζεις τη λίστα και τρελαίνεσαι! Οι δέκα επιχειρηµατίες που κέρδισαν τα περισσότερα λεφτά κατά τη διάρκεια της χρονιάς που τελειώνει αποκόµισαν φέτος συνολικά… 102 δισεκατοµµύρια δολάρια! ∆έκα άνθρωποι, εκατό δισ.! Μέσα στους δέκα ο ιδρυτής της Μάικροσοφτ, ο διευθύνων σύµβουλος του Φέισµπουκ, οι δύο συνιδρυτές της Γκουγκλ, ο διευθύνων σύµβουλος της Άµαζον – και οι πέντε Αµερικανοί. Τρεις ακόµη Αµερικανοί συµπεριλαµβάνονται στους δέκα σούπερ κερδισµένους του 2013: δύο «επενδυτές» της Γουολ Στριτ κι ένας ιδιοκτήτης καζίνο. Ενας Γιαπωνέζος που ασχολείται µε τις τηλεπικοινωνίες κι ένας κινέζος µεγιστάνας των κατασκευών συµπληρώνουν τη δεκάδα.

Πρώτος ο πασίγνωστος αµερικανός χρηµατιστής Γουόρεν Μπάφετ µε κέρδη 12,7 δισεκατοµµυρίων δολαρίων το 2013 και τελευταίος ο επίσης αµερικανός χρηµατιστής Καρλ Άικαν µε κέρδη «µόνο» 7,2 δισ. Ο Μπάφετ δηλαδή κέρδιζε πάνω από ένα δισεκατοµµύριο δολάρια το µήνα! ∆ηλαδή περίπου 37 εκατοµµύρια δολάρια την… ηµέρα, δεδοµένου ότι η εταιρεία Γουελθ µέτρησε τα χρήµατα που κέρδισαν τις 345 πρώτες µέρες του χρόνου – λείπει δηλαδή το τελευταίο εικοσαήµερο του ∆εκέµβρη. «Μεροκάµατο» 37 εκατοµµυρίων όµως σηµαίνει ότι ο Μπάφετ κέρδιζε ενάµισι εκατοµµύριο δολάρια την… ώρα! Μέρα-νύχτα, ακόµη κι όταν κοιµόταν! Ο τελευταίος της κορυφαίας λίστας, ο… «ανεπρόκοπος» Άικαν, κέρδισε µόνο 600 εκατοµµύρια το µήνα! Με το ζόρι δηλαδή έβγαζε 20 εκατοµµύρια την ηµέρα! Ούτε ένα εκατοµµύριο την ώρα! Λίγο πάνω από 830.000 «ωροµίσθιο». ∆εν λέµε ότι είναι κι άσχηµα, αλλά πάντως έχει άλλη χάρη ο πλούτος σου –για την ακρίβεια ο νέος πλούτος που συσσωρεύεται– να αυξάνεται µε ρυθµό ενός εκατοµµυρίου και πλέον την ώρα! Εχει άλλη γοητεία και σου προσδίδει άλλο κύρος, όπως και να το κάνουµε. Σκεφθείτε π.χ. τι… φιλανθρωπίες θα µπορούσαν να κάνουν αυτοί οι άνθρωποι, µέρες που ’ναι.

Στην Ελλάδα π.χ. οι συνταξιούχοι του ΙΚΑ όλων των κατηγοριών (γήρατος, χηρείας και αναπηρίας) ανέρχονται σε 1.039.591. Η µέση σύνταξη όλων αυτών είναι µόλις 623 ευρώ. Λαµβάνοντας υπόψη χοντρικά τη σηµερινή ισοτιµία του ευρώ προς το δολάριο, αρκούν τα µηνιαία κέρδη –µόνο ενός µηνός!– του Γουόρεν Μπάφετ γα να δώσει αυτός για δύο µήνες τις συντάξεις και του ενός εκατοµµυρίου συνταξιούχων του ΙΚΑ. ∆εν χρειάζονται µάλιστα παρά µόνο τρία µηνιάτικα κέρδη του Μπάφετ (υπενθυµίζουµε ότι ανέρχονται σε πάνω από 3 δισεκατοµµύρια δολάρια, άρα περίπου 2,3 δισ. ευρώ) για να πληρώσει µόνος του τις συντάξεις και των 2.704.295 συνταξιούχων όλων των ταµείων που υπάρχουν στην Ελλάδα, αφού βάσει των επίσηµων στοιχείων όλες οι συντάξεις µαζί κοστίζουν 2,3 δισ. ευρώ µηνιαία. Με άλλα λόγια, 2.700.000 έλληνες συνταξιούχοι ζουν µε όσα κερδίζει ένα και µόνο άτοµο, ζάπλουτο βεβαίως, σε τρεις µήνες! Ας αφήσουµε όµως κατά µέρος αυτές τις «λαϊκίστικες» συγκρίσεις κι ας απολαύσουµε οπτικά και διανοητικά τον πλούτο στην αυτοτέλειά του. Το 2013 της παγκόσµιας οικονοµικής κρίσης ήταν µια υπέροχη χρονιά για τους πολύ πλούσιους σε πλανητικό επίπεδο, αν εξαιρέσει κανείς τη Νότια Αµερική. Πρώτα πρώτα αυξήθηκαν οι δισεκατοµµυριούχοι σε δολάρια –από 1.600 ξεπέρασαν τις 2.000– θεαµατικότατη αύξηση κατά 25%! Η συνολική περιουσία αυτών των δύο χιλιάδων πάµπλουτων ατόµων ανήλθε στο ιλιγγιώδες ποσό των 6,5 τρισεκατοµµυρίων δολαρίων – όσο δηλαδή είναι από κοινού το ΑΕΠ της Γερµανίας και της Γαλλίας! Εφτασαν επίσης τις 200.000 όσοι κατέχουν περιουσία άνω των 30 εκατοµµυρίων δολαρίων – 199.235, για την ακρίβεια, µας πληροφορεί η ελβετική τράπεζα UBS και η ειδική στα θέµατα αυτά εταιρεία Γουελθ Χ. Αυτές οι 200.000 έχουν περιουσίες συνολικής αξίας 28 τρισεκατοµµυρίων δολαρίων – σχεδόν διπλάσια από το ΑΕΠ των ΗΠΑ!

Στην Ευρώπη της κρίσης παρατηρούμε τη μεγαλύτερη αύξηση σε αυτή την κατηγορία των βαθύπλουτων µε περιουσία άνω των 30 εκατ. δολαρίων: Αύξηση του αριθµού τους κατά 8,7% και συνολική περιουσία 7,68 τρισεκατοµµύρια δολάρια – ίσα µε το ΑΕΠ της Γερµανίας, της Γαλλίας και της Αγγλίας! Μέσα στο 2013 ο συνολικός πλούτος τους αυξήθηκε κατά 10,4%! Οι ευρωπαίοι ζάπλουτοι κοντεύουν να φτάσουν σιγά σιγά τους οµολόγους τους της Βόρειας Αµερικής, των οποίων η συνολική περιουσία ανέρχεται σε 9,68 τρισεκατοµµύρια δολάρια. Καλά τα πάνε και οι βαθύπλουτοι της Ασίας, µε 6,59 τρισεκατοµµύρια δολάρια. Εκρηκτική άνοδος κατά 15,3% του αριθµού των πλουσίων αυτής της κατηγορίας στη Μέση Ανατολή και αύξηση κατά… 23,9% (!) του πλούτου τους, ο οποίος όµως συνολικά είναι πολύ χαµηλά – ούτε καν ένα τρισεκατοµµύριο δολάρια, µόλις 880 δισ. «Μπατίρηδες» είναι οι σεΐχηδες τελικά στο σύγχρονο κόσµο! Όπως γράφει ο Πολ Κρούγκµαν, το 95% των κερδών από το 2009 µέχρι φέτος έχει πάει στο πλουσιότερο 1% του παγκόσµιου πληθυσµού – και µάλιστα το 60% έχει πάει στο πλουσιότερο 0,1%. Η κρίση κάνει τους πλούσιους πλουσιότερους µε ραγδαίους ρυθµούς.

Ο παγκόσµιος πλούτος ανήλθε το 2013 σε επίπεδα ρεκόρ. Το Πανεπιστήµιο της Οξφόρδης και η ελβετική τράπεζα Κρεντί Σουίς τον υπολογίζουν συνολικά σε 243 τρισεκατοµµύρια δολάρια. Τα 100 τρισεκατοµµύρια από αυτά τα κατέχει το πλουσιότερο 0,7% του παγκόσµιου πληθυσµού – ποσοστό δηλαδή 41%! Τι να πει κανείς; Καλά Χριστούγεννα και ευτυχές (για τους πολυεκατοµµυριούχους, έστω και σε δολάρια!) και το Νέο Ετος 2014!