«Κατάθεση ψυχής»: Υπό τύπον ανοικτής επιστολής

Από τον Κύριο Σάββα Απέργη λάβαμε την παρακάτω ανοικτή επιστολή.

 Παράκληση του Ξάνεμου για μια ακόμα φορά τα όποια σχόλια να είναι σχετικά με το αντικείμενο, πολιτισμένα και κόσμια.  

 Φωτό www.tiniaki.com

Του πρ. Δημάρχου Τήνου Σάββα Απέργη

μέσα από μια σύντομη ιστορική αναδρομή του Π.Ι.Ι.Ε.Τ.

Ως χρηματίσας Δήμαρχος Τήνου και επί πολλά χρόνια επίτροπος στο Π.Ι.Ι.Ε.Τ. αισθάνομαι την υποχρέωση, αλλά και ως απλός Τήνιος πολίτης τώρα, νιώθω την ανάγκη να εκφράσω τις θέσεις μου ξεκάθαρα, πάνω στο θέμα που απασχολεί σήμερα όλους τους Τηνιακούς και που αφορά στο Ιερό μας  Ίδρυμα και συγκεκριμένα την επανυπαγωγή του υπό την εποπτία της εκκλησίας, πράγμα που μόνο η Χούντα το επιχείρησε.

Στην έκτακτη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου (12-10) είπα, ή μάλλον έβγαλα απ’ τα βάθη της ψυχής μου μερικές σκέψεις για τις οποίες (ας μου επιτραπεί να αποκαλύψω) δέχθηκα πολλά τηλεφωνήματα με τα οποία οι συμπατριώτες μας δεν με συνέχαιραν, αλλά με ευχαριστούσαν.

Επαναλαμβάνοντας πιο συστηματικά σήμερα όσα εκεί είπα, σημειώνω τα εξής:

Δεν κινούμαι από πολιτικό συμφέρον ούτε από καμιά άλλη σκοπιμότητα.  Δεν αποβλέπω πουθενά. Ζω τα χρόνια της ωριμότητάς μου με την οικογένειά μου που μου χάρισε ο Θεός. Μετέχω ενεργά μόνο στην πνευματική και εκκλησιαστική ζωή του τόπου μου.

Μοναδικό μου κίνητρο η ευλάβειά μου και ο σεβασμός μου προς την Παναγία και το Ιερό μας Ίδρυμα.

Το νησί μας είναι Παναγιοφρούρητο και εγώ δηλώνω «Παναγιόπληκτος!». Το «Δεύτε Τήνιοι Πολίται» και το «Πληθύς η των Τηνίων…» έχουν περάσει στο αίμα μου και έχουν επηρεάσει το DNA μου.

Πάντα φοβόμουν, αλλά πίστευα ότι δεν θα με προλάβαινε ζωντανό, ένα νέο κτύπημα που θα επιχειρούσαν, όσοι δεν μπορούν να καταλάβουν, (ίσως δικαιολογημένα) ή δεν θέλουν να χωνέψουν ότι το Ι. Ίδρυμα οφείλει την ακτινοβολία, την αίγλη του, την εμβέλειά του  και την Πανορθόδοξη καταξίωσή του πρωτίστως στην πρόνοια και διορατικότητα των κτητόρων του να αναθέσουν τη διοίκηση και διαχείρισή του σε επιτροπή από ευσεβείς  λαϊκούς Τηνίους, αφήνοντας απερίσπαστους τους κληρικούς στο τελετουργικό και πνευματικό τους έργο. Το «διακονείν τραπέζαις» η Εκκλησία ήδη από τους Αποστολικούς χρόνους το ξεχώρισε από το κήρυγμα του λόγου του Θεού.

Αυτό το καθεστώς διετηρήθη αδιατάρακτο με μικρές και μικρής σημασίας αλλαγές μέχρι το 1969, οπότε κατά τη δικτατορία του Παπαδόπουλου το Ιερό Ίδρυμα δέχθηκε το πρώτο καίριο και αποτελεσματικό κτύπημα, δηλαδή υπήχθη στην Εκκλησία ή μάλλον στην Ιερά Σύνοδο. Μάλιστα το ιστορικό αυτό λάθος προήλθε από τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο κατά τα άλλα σοφό και Άγιο άνθρωπο. Μερικοί, τότε, κυρίως  των παρεκκλησιαστικών, λεγόμενων, κύκλων, πανηγύρισαν, επειδή, όπως πίστευαν, το Ιερό Ίδρυμα ανήκε πλέον  στο φυσικό του φορέα, δηλ. την Εκκλησία, χωρίς καμμία άλλη αλλαγή, αφού παρέμενε η εκ λαϊκών αποτελουμένη επιτροπή και μάλιστα  με πρόεδρο Τήνιο , τον αείμνηστο Πάμφιλο Αλαβάνο. 

Το δεύτερο κτύπημα ήταν πλέον εύκολο. Ενός κακού δοθέντος μύρια έπονται.

Σε ελάχιστα χρόνια και συγκεκριμένα το 1974 επί Ιωαννίδη ορίζεται πρόεδρος ο Μακαριστός Μητροπολίτης Δωρόθεος Α’ (ο Ιερώνυμος τότε δεν διοικούσε πλέον  την Εκκλησία) και έτσι ανετράπη μία παράδοση 150 ετών. Ο αείμνηστος Πάμφιλος παίρνει την ηρωική και πολύ τιμητική γι’ αυτόν απόφαση να κτυπήσει πένθιμα τις καμπάνες της Παναγίας και σέρνεται στα στρατοδικεία. Ήταν όμως αργά. Οι καμπάνες έπρεπε να είχαν κτυπήσει πένθιμα το 1969, όταν εξεδιώχθη η τότε επιτροπή υπό τον αείμνηστο Σωκράτη Καρδαμίτση. Ο Σωκράτης δεν κτύπησε τις καμπάνες, αλλά έκαμε κάτι πιο τολμηρό. Έστειλε τηλεγράφημα στην «Κυβέρνηση» με 750 λέξεις, τότε που απαγορευόταν και το «απλώς αναφέρεσθαι» με αποτέλεσμα να εκδιωχθεί αυτός και όλα τα μέλη της επιτροπής αμέσως (Για την ιστορία αναφέρω ότι μέλος της ήμουν κι εγώ).

Το πένθιμο κτύπημα του 1974 ήταν ηρωικό μεν, (έτσι το διατηρεί στη μνήμη του ο Τηνιακός λαός) αλλά δεν είχε κανένα αποτέλεσμα. Το μεγάλο κακό είχε γίνει το 1969. Τα επόμενα ήταν εύκολα αφού η πόρτα της Ιστορίας είχε ανοίξει διάπλατα. Το Ιερό Ίδρυμα μάλιστα θα είχε αλωθεί πλήρως, αν δεν έπεφτε η Χούντα τον ίδιο χρόνο.

Όταν ήρθε η πρώτη ελεύθερη κυβέρνηση, ο Τηνιακός λαός έκαμε το ευνόητο και το αναμενόμενο. Με παντηνιακές συγκεντρώσεις στις οποίες συμπροήδρευαν οι ισχυροί άνδρες της εποχής, πολιτικά μεν αντίπαλοι, αλλά πάνω απ’ όλα Ντηνιακοί, Σωκράτης Καρδαμίτσης και Ιάκωβος Χανός και με πιέσεις προς κάθε κατεύθυνση, τις οποίες συντόνιζε ο αείμνηστος  Γιώργος Μπουρδάκος, στυλοβάτης από πολλές απόψεις του Ιερού Ιδρύματος και θερμός θιασώτης των ιστορικών του δικαιωμάτων και προνομίων,  κατορθώθηκε να επανέλθει το Ιερό Ίδρυμα στην Πολιτεία, αλλά με πρόεδρο τον εκάστοτε Μητροπολίτη. Έγινε δηλ. ο λεγόμενος «Ιστορικός συμβιβασμός». Αποδεικνύεται όμως ότι κάθε συμβιβασμός είναι νόθος και μόνο οι δυναμικές λύσεις φέρνουν μόνιμα αποτελέσματα.

Τα πράγματα φαίνονταν ότι έβαιναν ομαλά μέχρι τώρα. Ο επίσκοπος προήδρευε διακριτικά, βοηθούσε λόγω του κύρους που του έδινε το αξίωμά του και οι πολλές προσωπικές του ικανότητες  τα δε λαϊκά, αιρετά μέλη ήλεγχαν την κατάσταση.

Όμως κάποιοι –είναι φανερό ποιοι- καιροφυλακτούσαν. Τα ήθελαν όλα δικά τους. Έπεισαν μερικούς πολιτικούς περί των «αγαθών» τους τάχα προθέσεων, τους υπαγόρευσαν τις επιθυμίες τους και αυτές εν μιά νυκτί έγιναν Νόμος του Κράτους. Ελπίζω για λίγο. Διότι δεν είναι νοητό να διαγραφεί μια ιστορία  δύο αιώνων με δυο- τρείς  (ν)τροπολογίες. Θα είμαστε άξιοι της τύχης μας, αν δεν επαναφέρουμε τα πράγματα στην προτέρα τους κατάσταση. Η αδέκαστη ιστορία θα μας κρίνει και θα μας καταδικάσει πολύ αυστηρά. Θα μας συγκρίνει με τους σπουδαίους προέδρους του παρελθόντος και θα μας βρίσκει ότι έχουμε ανάστημα νάνων. Θα τρίζουν τα κόκαλα ενός Αφεντούλη, ενός Σχολάρχη, ενός Κρικελή, ενός Σωκράτη Καρδαμίτση μαζί με τα αγιασμένα οστά των κτητόρων που τα άκουσε ήδη να τρίζουν η Μακρυγιάννεια απλότητα της ψυχής του Αλέκου Φλωράκη.

Σεβασμιώτατε,

Όταν η πρώτη γυναίκα παραβίασε το άβατο των Μετεώρων (ήταν πριγκίπισσα) ο παριστάμενος Ηγούμενος της είπε «Υψηλοτάτη, ήθελα να είχα τη δύναμη να σας εμποδίσω».

Εγώ, σεβασμιώτατε, πιστεύω ότι έχετε την δύναμη, (αρκεί να το θελήσετε), ώστε να μην παραβιασθεί το άβατο (το αυτοδιοίκητο και η μοναδικότητα) του Ιερού Ιδρύματος. Η ιστορία θα σας καταλογίσει ότι επί των ημερών σας διεπράχθη αυτό το λάθος. Ο αείμνηστος Πρόεδρος της Κύπρου Τάσσος Παπαδόπουλος τάχθηκε εναντίον του σχεδίου Ανάν λέγοντας: «Παρέλαβα ένα ανεξάρτητο Κράτος. Δεν δικαιούμαι να παραδώσω μια κοινότητα». Και Σεις, αφού όπως διαβεβαιώνετε όλα αυτά έγιναν  εν αγνοία Σας, προλάβετε, ταχθείτε με το σύνολο του ποιμνίου σας, για να ανατραπεί αυτή η κατάσταση. Παραλάβατε και διοικείτε ένα Πανελλήνιας και Πανορθόδοξης εμβέλειας Ίδρυμα, μην παραδώσετε στο διάδοχό Σας ένα απλό θρησκευτικό προσκύνημα και κάμετε ό,τι μπορείτε, ώστε να μην υποβιβασθεί ο φάρος αυτός της Ορθοδοξίας.

Μπείτε μπροστάρης και οδηγείστε τον λαό της Τήνου ως καλός ποιμένας πριν η λύπη και η οδύνη του γίνει αγανάκτηση και παρασύρει τα πάντα. Τότε και μόνον τότε και η δική μου συνείδηση θα ηρεμήσει. Γνωρίζετε, Σεβασμιώτατε, ότι είμαι πλέον από τους μεγαλύτερους στην ηλικία που έχω συνδεθεί και θυμάμαι την προ του 1969 κατάσταση, γι ‘ αυτό και είμαι πολύ ευαισθητοποιημένος και πάντοτε με έτρωγε η ανησυχία ότι το Ιερό Ίδρυμα θα δέχονταν κάποτε ένα ακόμη ισχυρό κτύπημα. Πίστευα όμως ότι δεν θα έλθει τόσο σύντομα και μάλιστα επί των ημερών Σας.

Σ’ αυτό με «νανούριζαν» και οι δικές σας θέσεις και διαβεβαιώσεις. Σήμερα δεν με πείθει κανείς, ότι όλα όσα έγιναν, δεν ήταν εσκεμμένα, κατευθυνόμενα και εν κρυπτώ κυοφορούμενα.

Γι’ αυτό  ανεξάρτητα από το σεβασμό που Σας έχω ως Επίσκοπο, Δηλώνω απερίφραστα ότι  είμαι αναφανδόν ταγμένος με την άλλη πλευρά, αυτήν όλων σχεδόν των Τηνίων   που πιστεύουμε ότι αυτά που έγιναν είναι μόνον η αρχή και ότι θα ακολουθήσει ή βήμα-βήμα ή με ορμή καταιγίδας, (δηλαδή βλέποντας και κάνοντας) η πλήρης άλωση του Ιερού Ιδρύματος. Οι διαβεβαιώσεις δεν αρκούν να μας καθησυχάσουν. Είναι πολλά τα κενά και τα ερωτηματικά για τις προθέσεις των δραστών, οι οποίοι θα αποκαλυφθούν, όσο και αν τώρα κρύβονται , διότι «ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιον» σύμφωνα με το αρχαίο λόγιο ή «τίποτα δεν μένει μυστικό στην εύμορφη Ελλάδα» κατά τον ποιητή.

Για όλους αυτούς τους λόγους θα ήθελα και εγώ να είχα την δύναμη να επανέλθει σε ισχύ η υπ’ αρ. 62/1914 απόφαση του Αρείου Πάγου κατά την οποίαν «Ο Ιερός Ναός Ευαγγελιστρίας Τήνου αποτελεί εντός της περιφερείας της Μητροπόλεως Σύρου και Τήνου μίαν όλως ανεξάρτητον εκκλησιαστικήν περιοχήν εις την οποίαν την μεν θέσιν της Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Αρχής ήτοι της Ιεράς Συνόδου, επέχει η κυβέρνησης, την δε του οικείου  Επισκόπου η εκ λαϊκών  συγκροτουμένη επιτροπή».

Συμπατριώτες και Συμπατριώτισσες.

Οι Μεγάλες Ιδέες, δίνουν κουράγιο  και ελπίδα στους ανθρώπους  και «τρέφουν» τους λαούς, όπως διδάσκει η ιστορία,  τους δε Κάτωνες[1] τους σέβονται και τους χρειάζονται οι κοινωνίες, γιατί στην εποχή τους φαίνονται ουτοπιστές και πεθαίνουν  πικραμένοι, αλλά ο χρόνος τους δικαιώνει και  οι επόμενες γενιές  τους αναπολούν.

Τήνος, 24/10/2014

---

[1] Ο Κάτων, ο επικαλούμενος Τιμητής, ήταν ένας αυστηρός, συνεπής με τις ιδέες του και συντηρητικός Ρωμαίος, ο οποίος προσπαθούσε να πείσει τους συμπατριώτες του να μην υποκύπτουν στη λάμψη του Ελληνικού Πολιτισμού και εγκαταλείπουν τις απλές Ρωμαϊκές αρετές. Αργότερα, αλλά ήταν πολύ αργά, κατάλαβαν πόσο δίκιο είχε, όταν έχασαν τον παλιό τους καλό χαρακτήρα.