ΕΝ ΑΡΧΗ ΗΝ ….

 

Του Απόστολου Σοφιαλιδη

 

Α΄

Εν αρχή, μπορεί να ήταν πράγματι το βαθύ σκοτάδι και η μαύρη παγωνιά.

Μπορεί να ήταν το σκαρφάλωμα με τα τέσσερα στα ψηλά δέντρα, για τροφή ή για το φόβο των άγριων θηρίων.

Μπορεί να ήταν οι αγέλες και οι θανάσιμες μάχες για τα ζευγαρώματα από οίστρο και ένστικτο μόνο.

Μπορεί να ήταν η άγρια βαρβαρότητα της ανάγκης για επιβίωση.

Β΄

Μα ήρθε κάποια ώρα που όλα αυτά τελείωσαν.
Ήρθε η ώρα του εξανθρωπισμού του κτήνους και του τέλους της εποχής του σκότους και του τρόμου.

Ήρθε η ώρα που ο άνθρωπος άρχισε να μοχθεί στα χωράφια του και στους κήπους του, για να έχει καρπούς και λουλούδια.

Που ο άνθρωπος έφτιαξε πιάτο, για να τρώει το φαγητό του, και κρεβάτι, για να κοιμάται με τον σύντροφό του.

Και που έφτιαξε καταυλισμούς και χωριά για να συνυπάρχει με τη μεγάλη οικογένεια της κοινότητας.
Ήρθε η ώρα του λόγου.

Γ΄

Και ύστερα, ήρθε και η ώρα που ο άνθρωπος πόθησε το κάλλος.
Και έφτιαξε το σπίτι του,όχι μόνο γερό, μακαι όμορφο.

Έφτιαξε και στάβλους γερούς και όμορφους, για τα ζώα του.
Και ύστερα, ήρθε μια μέρα που θέλησε, όχι μόνο να είναι νόστιμο το φαγητό του, αλλά να είναι ωραίο και το πιάτο στο οποίο τρώει.

Και, τότε, ζωγράφισετο πιάτο του.

Και η κοινότητα συμφώνησε για όλα αυτά χαμογελώντας.

Αυτή ήταν η νέα αρχή για τον άνθρωπο. 

Ήταν η ώρα του λόγου και του κάλλους. 

Δ΄

Πέρασαν χρόνια, και ο λόγος, το κάλλος και η κοινότητα γέμισαν βιβλία και φωτογραφίες.

Μέχρι να καούν κι αυτά κι εκείνες και να γκρεμιστούν και τα τελευταία όμορφα έργα των ανθρώπων.

Μοιάζει να γύρισε ο άνθρωπος στις άλλες, τις πιο παλιές αρχές.

Η υποταγή στην ασχήμια θεωρείται αισθητική υπεροχή.
Η επιστροφή στην κτηνωδία θεωρείται αποθέωση της ανθρώπινης δύναμης.
Αντί για την αξία της κοινότητας των ανθρώπων, βλέπω την εξουσία να κρατάει την κοινωνία υποταγμένη, κομματιασμένη και ακοινώνητη, με όπλα τη βία και τη συναλλαγή.

Ε΄

Και βλέπωακόμη τις κουζίνες και τα υπνοδωμάτια των ανθρώπων να μικραίνουν ασφυκτικά και τα σαλόνια να μεγαλώνουν τραγικά και άχρηστα.

Βλέπω να καταστρέφονται χωράφια, βράχια, ξερολιθιές και μνημεία και μαζί τους να χάνονται ζώα, πουλιά, δέντρα και θάμνοι και να φυτρώνουν σαν θυμωμένα σπυριά «παραδοσιακές μαιζονέτες» και «εξοχικά» για «εκμετάλλευση».
Βλέπω ανθρώπους να μην έχουν γη, να πεινούν, να διψούν, να μαραίνονται, χωρίς χώμα, νερό και αέρα.
Βλέπω τον κόσμο γύρω μου ντυμένο σε κουρέλια και στα κουρέλια της ανθρώπινης ιστορίας.

Και βλέπω ανθρώπους να τρίβουν τα χέρια τους που κουρέλιασαντην ιστορία τους.

 

ΣΤ΄

Την ιστορία, όμως, την κάνουμε,μνημεία ή κουρέλια ανθρωπιάς, εμείς και σήμερα.

Σήμερα, λοιπόν, θέλω πάλι να κοιμάμαι ήσυχα και ειρηνικά. Θέλω το νόστιμο φαγητό μου και το ζωγραφισμένο πιάτο μου. Τον σύντροφό μου, τον γείτονά μου, την κοινότητά μου, την κοινωνία μου.
Χωρίς εξουσία συναλλαγής και βίας, χωρίς δήθεν εκπροσώπους μου. Με ελευθερία, με ισότητα και με συμπόνια για τους ανθρώπους, για τη ζωή τους και για τα έργα τους. Θέλω, πάλι, τον λόγο, το κάλλος, το φως και τον άνθρωπο και όχι το κτήνος.

Δεν θέλω σκοτάδι και παγωνιά. Δεν θέλω βαρβαρότητα επιβίωσης, απόλαυσης και αναπαραγωγής, ούτε τρόμο και ξηρασία, ούτε οπλικά συστήματα.
Είμαι κοντά στο δικό μου τέλος, μα κρατάω ακόμα τα παλιά και καλά όπλα της δουλειάς.
Και δουλεύω μ' αυτά. Γιατί, κάποιος αύριο θα λέει για σήμερα «εν αρχή ην …». Και θα έχει απόλυτο δίκιο....

Απόστολος Σοφιαλίδης

Καρδιανή Τήνου

20/21 Απριλίου 2023

«Αγροτικά μνημεία της Τήνου: κτίσματα ταπεινά, κοσμήματα του τοπίου»: διήμερο δράσεων 22-23 Απριλίου

 

Πολιτιστικός σύλλογος:  Αμπασάδα

Η Τήνος, το χειροποίητο νησί, είναι το αποτέλεσμα ανθρώπινου μόχθου χιλιετιών. Το τοπίο της χαρακτηρίζεται από αγροτικά κτίσματα και αγροτικές κατασκευές: περιστεριώνες και μύλους, πεζούλες, μονοπάτια, αλώνια, αχυρώνες, στάβλους, αγροικίες. Την Τήνο κοσμούν περισσότερα από 150 χιλιόμετρα μονοπατιών, περίπου χίλιοι περιστεριώνες, ενώ τα σταβλάκια πιθανότατα ξεπερνούν τις 30.000 ή τις 40.000. Κάποια από αυτά είναι αριστουργήματα λαϊκής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και μαστοριάς. Κάποια είναι παμπάλαια, κάποια υπεραιωνόβια – μνημεία.

Η Αμπασάδα προσπαθεί να ευαισθητοποιήσει τους κατοίκους και τους επισκέπτες του νησιού σχετικά με τη σημασία που έχουν τα ξερολιθικά αγροτικά κτίσματα και κατασκευές για την ιδιαίτερη ταυτότητα του τόπου, το τοπίο και, τελικά, το τουριστικό προϊόν.

• Πώς μπορούμε να τα προστατεύσουμε;
• Πώς τα χρησιμοποιούμε για τις σημερινές ανάγκες, με σεβασμό για τον τόπο;
• Αν τα αξιοποιούσαμε για να πρασινίσουμε το νησί;
• Τι συμβαίνει με τα έργα που συνοδεύουν την επανάχρηση των αγροτικών κτισμάτων, όπως διανοίξεις δρόμων, γεωτρήσεις, ηλεκτροδότηση;

Αν ο ιδιαίτερος χαρακτήρας του νησιού αλλοιωθεί ανεπανόρθωτα, αρκούν ο ήλιος και η θάλασσα για να παραμείνει το νησί ελκυστικό στους επισκέπτες – και στους κατοίκους του;

«Εγώ, αδελφή μου σε πιστεύω»

 

Βασιλική Κατριβάνου* στην Efsyn στις 19/4/23

·          Faceboo         

 

Για όσες υποστηρίξαμε και υποστηρίζουμε, εδώ και καιρό, το «Εγώ, αδερφή μου, σε πιστεύω»  δεν υπάρχει κανένα δίλημμα. Άλλωστε, δεν πρόκειται απλώς για μια φράση, αλλά για μια ολόκληρη λογική, στάση και οπτική, ένα σύνθημα που εκφράζει ένα κίνημα και εκφράζεται από αυτό. 

Κακοποιητικές ανδρικές συμπεριφορές και σεξουαλική παρενόχληση υπάρχουν σε όλους τους χώρους, πολιτικούς και μη. Και στους δικούς μας, το ξέρουμε καλά, όσο και αν δεν μας αρέσει. Και μπορεί να τις ασκούν, βέβαια, και άντρες ωραίοι, ευφυείς, αξιόλογοι, που τους ξέρουμε προσωπικά, όσο και αν αυτό μας δημιουργεί δυσκολία και αμηχανία.

Το θέμα δεν είναι να «ξορκίσουμε το κακό» ή να το σχετικοποιήσουμε. Το κρίσιμο είναι πώς το αντιμετωπίζουμε. Το τι κάνουμε. Και εδώ  έχει σημασία τόσο η κουλτούρα που επικρατεί σε κάθε πολιτικό χώρο (αν ανέχεται, ευνοεί, καλλιεργεί ή συγκαλύπτει την έμφυλη βία σε κάθε  της μορφή) όσο και η ξεκάθαρη στάση, επί του συγκεκριμένου. Και γι’ αυτό έχει μεγάλη αξία και είναι σωστή η άμεση αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ, που έθεσε τον  Αλέξη Γεωργούλη εκτός της ευρωομάδας του.

Το «Εγώ, αδελφή μου, σε πιστεύω»  προφανώς δεν απαντάει σε όλα, δεν δίνει αυτόματες λύσεις, δεν υποκαθιστά τη δικαιοσύνη, δεν αναιρεί το τεκμήριο της αθωότητας. Και πάνω από όλα: δεν κλείνει το ζήτημα. Αντιθέτως, το ανοίγει – αυτό ακριβώς επιδιώκει: να δώσει φωνή στις γυναίκες να μιλήσουν, σε μια κοινωνία όπου κυριαρχεί ο σεξισμός και η στιγματοποίηση, που κάνουν τόσο δύσκολο μια γυναίκα αλλά και για κάθε θηλυκότητα να μιλήσει καταγγέλλοντας τη σεξουαλική παρενόχληση ή κακοποίηση.  Και όταν καταφέρνει, την επόμενη στιγμή ή μετά από καιρό, να μιλήσει, πολύ συχνά υφίσταται μια δευτερογενή στιγματοποίηση και κακοποίηση από όλους όσοι θα σπεύσουν να την αμφισβητήσουν, να την χλευάσουν, να της αποδώσουν σκοτεινά κίνητρα. Ώστε να σωπάσει. Λέγοντας λοιπόν «εγώ, αδελφή μου» θέλουμε να μιλήσουν όλες αυτές οι γυναίκες και θηλυκότητες, να μη σωπάσουν. Δεν είναι μόνο  θέμα αλληλεγγύης αλλά και δικαιοσύνης:  καμιά δικαιοσύνη δεν μπορεί να αποδοθεί, όταν επικρατεί η σιωπή. 

Γι’ αυτό λοιπόν, με όλο το κόστος και τα ρίσκα που μπορεί να έχει, ναι, «Εγώ, αδελφή μου, σε πιστεύω». Όχι με αλαζονεία αλλά με ευαισθησία. Το καμία ανοχή στην σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση είναι κατάκτηση του κινήματος του Metoo και δεν πρέπει να κάνουμε βήμα πίσω. 

ΥΓ. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η δημοσιοποίηση του ονόματος και φωτογραφικού υλικού της του θύματος στιγματίζει και επαναθυματοποιεί τη γυναίκα και συγχρόνως συνιστά ποινικό αδίκημα. Ας μην το ξεχνάμε.

* Συντονίστρια Τμήματος Δικαιωμάτων ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, υποψήφια βουλεύτρια στο Νότιο Τομέα Αθήνας

Προσδοκώ ανάσταση νησιού

Από τον Πέτρο Κουσουνάδη  

Ο τόπος μας είναι αγνός και ευλογημένος, σαν να έχει σταλεί από κάποιον για εμάς. Ακούραστος και υπομονετικός, μοιράζει αιώνες τα αγαθά του στους κατοίκους του. Αγαθά υλικά και πνευματικά, μα κυρίως πνευματικά. Την απεραντοσύνη του και την απλότητά του, τις συναντάς ταυτόχρονα σε ένα ξωκλήσι στην άκρη του χάρτη. Ο μόχθος και η δικαίωση, φυτρώνουν σε ένα φυτεμένο σκαλί πίσω από τον καλαμιώνα που κόβει το βοριά. Στις παραλίες, η αιωνιότητα λειαίνει τις πέτρες και τα γκρεμνά αντιστέκονται επίμονα στη φουρτούνα. Κι όμως, σαν άλλος Ιησούς, το νησί σήμερα κουβαλάει το σταυρό του, στο Γολγοθά της ανάπτυξης.

Για χρόνια, οι άνθρωποι του νησιού, άκουγαν τη διδασκαλία του και ακολουθούσαν το δρόμο του. Ήρθε όμως η εποχή που ξένοι Ρωμαίοι και ντόπιοι Φαρισαίοι αποφάσισαν ότι ο δρόμος αυτός δεν ήταν στα μέτρα τους. Κι εμείς τυφλωθήκαμε όπως ο λαός της Ιουδαίας. Πειστήκαμε πως κέρδος είναι να σταυρώσουμε τον τόπο. Άρον άρον, χτίσαμε, σκάψαμε, τρυπήσαμε. Γεμίσαμε τις πέτρες μας με πισίνες, τις πλαγιές μας με βίλες, τα χωριά μας με τραπεζοκαθίσματα, τις παραλίες μας με ξαπλώστρες, και τα στενά μας με ντεσιμπέλ.

Μετράμε τώρα, έχουμε πέραση. Εμείς κάνουμε κουμάντο και θα το πάμε το νησί όπου μας αρέσει. Εξάλλου έχουμε την δύναμη να το κάνουμε. Το μεγάλο συνέδριο του δήμου είναι δικό μας. Οι εκατόνταρχοι είναι φίλοι μας. Ο Καϊάφας μας στηρίζει. Δεν θα διστάσουμε να τρυπήσουμε με την λόγχη, για να βεβαιωθούμε ότι πετύχαμε τον στόχο μας.

Ίσως η Τήνος την ώρα αυτή, να καρφώνεται ήδη πάνω στον σταυρό. Κι αν η σταύρωση οδηγήσει αναπόφευκτα στον θάνατο, τότε μπορούμε να ελπίζουμε μονάχα στην ανάσταση. Αυτή η ανάσταση όμως, δεν πρόκειται να έρθει από μόνη της. Δεν γίνεται απλά να περιμένουμε τρεις μέρες κι έπειτα να μάθουμε τη χαρμόσυνη είδηση. Αν προσδοκούμε σε αυτήν θα πρέπει να την φέρουμε εμείς οι ίδιοι.

Χρόνια πολλά και καλή δύναμη!

Η Σίφνος δείχνει το δρόμο. Εμείς;

Διαβάζουμε στην Καθημερνή, την αίτηση του δήμου Σίφνου από την πολιτεία, να σταματήσει η ανέγερση υπόσκαφων κτηρίων και να απαγορευτούν οι ιδιωτικές πισίνες στο νησί. Μετά την Πάρο, την Σέριφο και την Κύθνο, όπου υπάρχουν αυστηρότεροι κανονισμοί δόμησης, άλλο ένα νησί ζητάει αυστηρότερα μέτρα προστασίας από την Μυκονοποίηση που φέρνει η ιλιγγιώδη τουριστική ανάπτυξη.

Εμείς τί κάνουμε;  

Πιο κάτω παρουσιάζουμε ολόκληρο το δημοσίευμα της Καθημερινής, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει  παλιότερο δημοσίευμα στην ιδια εφημερίδα  στις 13/11/22 με τίτλο: "Υπερβολές με τα υπόσκαφα στις Κυκλάδες"  αλλά και η τεχνική άποψη στο GoΒΗΜΑ με τίτλο "Υποσκαφη" δόμηση".

Η Σίφνος λέει όχι σε άλλες πισίνες και υπόσκαφα σπίτια

Το πρώτο νησί των Κυκλάδων που ζητεί αυστηρότερα μέτρα

Ο δήμος στην επιστολή του υπενθυμίζει ότι η Σίφνος είναι από το 1976 κηρυγμένη ως «τόπος ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους». [SHUTTERSTOCK]

Γιώργος Λιάλιος

08.04.2023 • 14:03

Ο Δήμος Σίφνου γίνεται ο πρώτος στις Κυκλάδες που ζητάει από την πολιτεία να σταματήσει την ανέγερση υπόσκαφων σπιτιών και να απαγορεύσει τις ιδιωτικές πισίνες. Ο δήμος εκφράζει την έντονη ανησυχία του «για την καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού» και ζητάει αυστηρότερα μέτρα προστασίας από την ιλιγγιώδη τουριστική ανάπτυξη.

Ο δήμος απέστειλε προ ημερών την έκκλησή του σε τρία υπουργεία (Περιβάλλοντος, Πολιτισμού και Ναυτιλίας), στην πολεοδομία της Μήλου (στην οποία υπάγεται) και στους φορείς που γνωμοδοτούν για τις οικοδομικές άδειες (Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής Σύρου, Αρχιτεκτονική Επιτροπή Δήμου Σίφνου). «Σε ένα τοπίο συνεχώς μεταβαλλόμενο από την ξέφρενη “ανάπτυξη”, αποτέλεσμα του έντονου τουριστικού κύματος των τελευταίων ετών, η μόνη σωτηρία που θα μπορούσε να υπάρξει θα ήταν τα μέτρα προστασίας και η περιφρούρησή τους από τις αρμόδιες αρχές και υπηρεσίες. Ενα “φρένο” που απαιτείται απεγνωσμένα σε όλες τις επικείμενες καταστροφές και αλλοιώσεις», αναφέρει

Ο δήμος επισημαίνει τέσσερις πρακτικές, τις οποίες χαρακτηρίζει καταστροφικές:

• Την αδειοδότηση υπόσκαφων σπιτιών και την κατασκευή κτισμάτων με ανεπίχριστη πέτρα. «Πόσες οικοδομές έχουν γίνει, αλλοιώνοντας τη μορφολογία του νησιού μας και την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική φυσιογνωμία του, η οποία αποτελεί στοιχείο με ιδιαίτερη πολιτιστική, περιβαλλοντική και οικονομική αξία, αφού συνιστά σημείο αναφοράς για την τουριστική προβολή του νησιού μας. Η αδειοδότηση για τα πέτρινα κτίσματα που προσπαθεί να μιμηθεί τα παλιά αγροτόσπιτα, το μόνο που καταφέρνει είναι να “γεννά” βίλες που αλλοιώνουν την εικόνα της Σίφνου», αναφέρει.

• Την αδειοδότηση για πισίνες σε κατοικίες «που μεγεθύνουν το πρόβλημα της λειψυδρίας».

Επιστολή του δήμου σε τρία υπουργεία, στην πολεοδομία και σε φορείς που γνωμοδοτούν για τις οικοδομικές άδειες.

• Την έγκριση αδειών κοντά σε μνημεία. «Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περιοχή της Πουλάτης, όπου η ομώνυμη εκκλησία αποτελεί κηρυγμένο μνημείο (ΦΕΚ 209/Β/19.04.1991) με ακτίνα προστασίας 200 μέτρων. Στο συγκεκριμένο σημείο η καταστροφή που γίνεται είναι οριστική και ανεπανόρθωτη, με άδειες υβριστικές για το περιβάλλον και για το μνημείο της Πουλάτης».

• Τέλος, την αλλοίωση των μονοπατιών, «που αποτελεί αλλοίωση της μορφολογίας του νησιού».

Ο δήμος υπενθυμίζει ότι η Σίφνος είναι από το 1976 κηρυγμένη ως «τόπος ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους», χωρίς ωστόσο να έχει αποσαφηνιστεί ποιος φορέας έχει την υποχρέωση προστασίας του. Και καταλήγει ζητώντας να απαγορευθούν τα υπόσκαφα και οι ιδιωτικές πισίνες, να απαγορευθεί η εμφανής λιθοδομή και να μη δίνονται άδειες σε εκτός σχεδίου περιοχές παρά μόνο σε ισόγεια.

Την καταστροφή που συντελείται στις Κυκλάδες εξαιτίας των υπόσκαφων, τα οποία επιτράπησαν εκτός Σαντορίνης με τον οικοδομικό κανονισμό του 2012, έχει επισημάνει και ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Κυκλάδων (βλ. «Κ» 13.11.2022). Οπως ανέφεραν, «όταν οι συνάδελφοι του ΥΠΕΝ προχώρησαν στη νομοθετική ρύθμιση περί “δόμησης υπόσκαφων κτιρίων” και προέβλεπαν ότι η καινοτόμος αυτή πρακτική θα ενέτασσε τα κτίσματα στο περιβάλλον και το ανάγλυφο αυτών (δίδοντας παράλληλα ένα σημαντικό μπόνους δόμησης) δεν ήταν δυνατόν να διανοηθούν ότι η ευφάνταστη αυτή πρακτική θα ήταν εκ του αποτελέσματος αντίθετη του ευκτέου. Σήμερα, μετά την πλήρη εφαρμογή της νομοθεσίας, το παραχθέν αποτέλεσμα εμφανίζεται κατά το πλείστον αρνητικό και βλαπτικό για το περιβάλλον, με κύρια χαρακτηριστικά τα υπερμεγέθη κτίσματα σε πλαγιές, που προϋποθέτουν σημαντικές εκσκαφές, δηλαδή μη αναστρέψιμες επεμβάσεις», εκτιμούν.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι, όπως επισημαίνουν μηχανικοί, εκτός από πισίνες τα κυκλαδονήσια γεμίζουν… τζακούζι, τα οποία τοποθετούνται συνήθως με άδειες για «υδάτινα στοιχεία».