Τι θέλουμε για την κοινωνία μας;

Γράφονται πολλά αυτές τις μέρες σχετικά με την αλλαγή της νομοθεσίας στο ΠΙΙΕΤ
Ακούγονται δε, πολλά περισσότερα. Σε πηγαδάκια, στα καφενεία, στους δρόμους, στο πλοίο της γραμμής το βράδυ της Παρασκευής και το απόγευμα της Κυριακής.

Θα γίνει εδώ μια προσπάθεια καταγραφής παράπλευρων ερωτημάτων και παρατηρήσεων που ανακύπτουν όχι στο περιθώριο αλλά στην βάση του θέματος. Ουσιαστικά θέματα που είτε παραλείπονται εσκεμμένα είτε αναφέρονται ως αποπροσανατολιστικά από εκείνους που δεν εξυπηρετούν.

 

1.     Αρχικά θα πρέπει να ξεκινήσουμε από το πολιτειακό θέμα. Αν θεωρούμε τις εκλογές την μοναδική μας δημοκρατική υποχρέωση και ανάμειξη και παράλληλα αν η αντίστοιχη υποχρέωση των βουλευτών μας είναι να διεκδικούν την ψήφο μας. Με άλλα λόγια θα πρέπει να απαντήσουμε στο ερώτημα "τι βουλευτές θέλουμε;". Κοινή διαπίστωση πάντως είναι ότι οι περισσότεροι βουλευτές ενεργούν δίνοντας την εντύπωση ότι δεν λογοδοτούν σε κανένα ενώ παράλληλα θεωρούν ότι εκφράζουν την βούληση των πολιτών εφόσον έχουν λάβει την ψήφο τους. Επικρατεί η νοοτροπία της ανάθεσης. Χαρακτηριστικός ο τρόπος με τον οποίο ο κ. Ρήγας κατέθεσε την τροπολογία αγνοώντας πλήρως τις επακόλουθες αντιδράσεις των κατοίκων του νησιού. Το ίδιο απαξιωτικά στάθηκε και ο κ. Βρούτσης που δήλωσε άγνοια και παρέπεμψε, εξ' όσων μετέφερε ο κ. Σώχος, στον πρωθυπουργό χρησιμοποιώντας την συμμετοχή του στην κυβέρνηση ως αφορμή να μην λογοδοτεί για την επιλογή του. Στον τρίτο του νομού, τον κ. Συρμαλένιο θα καταλογίσουμε τα σε σημείο συνενοχής χαμηλά αντανακλαστικά, τα οποία οφείλονται προφανώς στην ανύπαρκτη οργάνωση μελών του κόμματος στο νησί. Σε αντίθεση βέβαια με τους έτερους δύο, ο κ. Συρμαλένιος εμφανίστηκε στην κεντρική συγκέντρωση για να απολογηθεί. Σίγουρα δεν μπαίνει στο ίδιο τσουβάλι όπως εντέχνως προσπάθησαν οι τοπικοί κομματάρχες της Ν.Δ. Αυτό βέβαια τους εξυπηρετούσε ώστε να αποσυνδέσουν τα δύο γεγονότα και να μπορέσουν να κυκλοφορήσουν στις επερχόμενες εκλογές ανενόχλητοι με τους υποψήφιους που σπονσοράρουν. Εδώ δεν πρέπει να παραβλέψουμε και την συνολική ευθύνη κομμάτων και τοπικών που πιστεύουν πως προκρίνοντας άλλους υποψηφίους των προαναφερθέντων απαλλάσσονται της συνευθύνης. Μήπως δεν είναι η κεντρική πολιτική γραμμή που ευνοεί αυτού του είδους τις συνδιαλλαγές, όπου οι ισχυροί επιβάλουν νομοθεσίες στο σώμα ασκώντας πιέσεις με κάθε μέσο.
Συνοψίζοντας θα πρέπει να αναλογιστούμε τις προσωπικές μας ευθύνες αναφορικά με τον έλεγχο των τοπικών βουλευτών. Αν θέλουμε πραγματικά να αλλάξει αυτή η κοινωνία πρέπει να απαιτούμε από τους βουλευτές να φέρνουν τέτοια θέματα σε λαϊκές συνελεύσεις τουλάχιστον γνωμοδοτικά σε πρώτη φάση αν όχι και δεσμευτικά ως προς τις αποφάσεις του συνόλου. Πρέπει να σταματήσουμε να βλέπουμε τους βουλευτές ως επισήμους, να σταματήσουμε να προσκυνούμε αυτούς που εκλέγονται για να υπηρετήσουν το δημόσιο συμφέρον και να μεταφέρουμε αυτό ως δικαίωμα και υποχρέωση όλων μας.

2.     Είναι ή δεν είναι μείζον θέμα η κατάχρηση των προνομίων που παρέχει το δημόσιο προς τους ιεράρχες και όχι μόνο την ίδια περίοδο που η χώρα περικόπτει δαπάνες από υγεία, παιδεία, πρόνοια με πρόσχημα το χρέος; Μπορεί να χρησιμοποιείται αλόγιστα ο κρατικός μηχανισμός, ιδιαίτερα όταν το κόστος αυτό είναι μεγάλο. Πηγαίνοντας ένα βήμα πιο πέρα, διαπιστώνουμε πως ένας συμπολίτης μας χρειάστηκε εσπευσμένη μεταφορά την ίδια μέρα, κάποιες ώρες νωρίτερα. Δεν θα ήταν απαράδεκτο να μην είναι όλα τα μέσα διαθέσιμα, σε περίπτωση προβλήματος υγείας συμπολίτη μας, όταν κάποιοι τα χρησιμοποιούν για τις μεταφορές τους. Ως πολίτες αποδεχόμαστε αυτή την πολυτέλεια ή επιθυμούμε ένα κράτος ισονομίας και ισοπολιτείας χωρίς εξαιρέσεις.

3.     Την ίδια περίοδο που τα φώτα στρέφονται στο ΠΙΙΕΤ, ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα στο νησί, αυτό της εναπόθεσης των σκουπιδιών, μένει στο περιθώριο. Η ολιγωρία όλων των προηγούμενων αυτοδιοικητικών σε κάθε βαθμίδα έχει φέρει την κατάσταση σε ένα τέλμα. Όχι μόνο δεν υπάρχει προοπτική ολοκληρωτικής επίλυσης άμεσα, αλλά και μακροπρόθεσμα δεν υπάρχει κανένας σχεδιασμός. Το ενδιαφέρον του δημάρχου έχει περιοριστεί σε μεγάλο βαθμό στο ΠΙΙΕΤ την ώρα που το νησί πάσχει υποδομών. Τα σκουπίδια δεν είναι το μοναδικό θέμα που συστηματικά μπαίνει κάτω από το χαλί. Οι τοπικοί άρχοντες, αποφεύγοντας τις κακοτοπιές, για χρόνια επιλέγουν τις ανώδυνες και μικρού πολιτικού κόστους λύσεις όταν εκλέγονται για να υπηρετήσουν το δημόσιο συμφέρον, τους πολίτες, το νησί. Τι είδους τοπική αυτοδιοίκηση θέλουμε; Αυτή των ευχολογίων, της επιστολικής διαμαρτυρίας ή κάποια που θα αναλαμβάνει την ευθύνη χωρίς να ενδιαφέρεται αποκλειστικά για την δημοφιλία της.

4.     Απαντώντας σε ορισμένα σχόλια που γράφτηκαν στο Ξάνεμο θα πρέπει να διευκρινιστεί ακόμη μια παράμετρος: Ο νόμος, και ο τρόπος με τον οποίο πέρασε η τροπολογία καταδεικνύουν πως με αυτές τις πρακτικές όχι μόνο δεν οδηγούμαστε στον διαχωρισμό κράτους και εκκλησίας αλλά εμφανίζουμε πλέον ως δεδομένη την διαπλοκή. Σημειώνεται εδώ πως η Ιερά Σύνοδος έχει ήδη αναλάβει μέρος της ευθύνης για την αλλαγή του νόμου. Αυτή την πολιτεία θέλουμε; Που ισχυροί θεσμοί, οικονομικοί, εκκλησιαστικοί, οπαδικοί ή οτιδήποτε άλλο καθορίζουν τις εξελίξεις αφήνοντας τον πολίτη στο περιθώριο.

5.     Γυρίζοντας πάλι στο θέμα του ΠΙΙΕΤ αυτό καθαυτό: Μήπως εθελοτυφλούμε; Υπάρχει κάποιος που να ισχυρίζεται ότι η πρότερη κατάσταση είναι εκείνη που επιθυμούμε να συνεχίσουμε όπου η εκλογή των μελών της Δ.Ε. ήταν προνόμιο των "ισορροπιών" στα δημοτικά συμβούλια; Νομίζω πως η συγκυρία του ξεσηκωμού οφείλεται περισσότερο στην αγωνία ορισμένων να διατηρήσουν ως κεκτημένες τις ισορροπίες αυτές που διαμορφώνονταν για χρόνια μέσω των αυτοδιοικητικών εκλογών παρά να αλλάξουν το υπάρχον σύστημα σε ένα συλλογικότερο και δικαιότερο όπου δεν θα αποφασίζει ένα κονκλάβιο "ειδημόνων" αλλά ένα ευρύτερο ως το σημείο να αποφασίζουν όλοι. Θα πρέπει να αποσαφηνιστεί πως το πλήθος του κόσμου που συμμετείχε στην διαμαρτυρία προφανώς και ενεργεί συναισθηματικά και διεκδικητικά χωρίς να ενδιαφέρεται για την αγωνία των ισορροπιών των τοπικών αρχόντων. Θέλουμε όμως την τοπική αυτοδιοίκηση να συνεχίζει την εκμετάλλευση κάθε λαϊκού αγώνα ή επιτέλους να εξαλείψουμε τα όποια συμφέροντα μια και καλή, οριστικά. Η εξάλειψη των συμφερόντων είναι εφικτή μόνο όταν περιορίζονται οι συνδιαλλαγές.

6.     Οι πολιτικοί ταγοί του τόπου φέρεται να υιοθετούν διπλού ρόλους. Άλλοτε εκείνον του ξεσηκωμένου και αγανακτισμένου με την καταπάτηση των θεσμών και άλλοτε εκείνον του ανθρώπου που προσκυνά τον βουλευτή που καταπατά τους θεσμούς. Δεν είναι συνειδησιακό το θέμα. Είναι μια ασυνέπεια που τείνει να θεωρείται ολοένα και περισσότερο ως δεδομένη πρακτική και μάλιστα είναι η πλήρως αποδεκτή συμπεριφορά κατά τους "νηφάλιους" σχολιαστές μας. Θεωρούμε πως οι δημοτικοί και οι περιφερειακοί μας σύμβουλοι που "χαριεντίζονται σε κοινωνικές εμφανίσεις" με τους ισχυρούς μπορούν να εκπροσωπούν το την εντολή που παίρνουν περιστασιακά. Είναι αποδεκτό στην κοινωνία να διαχωρίζεται η πολιτική στάση, η ιδεολογική προσέγγιση, η συνδιαλλαγή με τους βουλευτές στις κοινωνικές εμφανίσεις και να τους κατακεραυνώνει απρόσωπα όταν είναι σε απόσταση; Θέλει η κοινωνία να συνεχίσει το πιο αναξιοπρεπές παιχνίδι, εξαπλωμένο σε κάθε πτυχή της ζωής μας στην χώρα, να εμφανιζόμαστε λέοντες στους λιγότερο δυνατούς και παράλληλα αμνοί στους περισσότερο δυνατούς; Είμαστε διατεθειμένοι να αποδεχτούμε τις πολιτικές της πιο ανώδυνης λύσης, των ευχολογίων και της αλληλοφιλοφρόνησης ως πρακτική σε μια κοινωνία που επιβάλλεται να αλλάξει; Θέλουμε να συνεχιστεί η στρουθοκαμηλική προσέγγιση της πραγματικότητας; Προτιμάμε να μας χαϊδεύουν τα αυτιά;

7.     Την περίοδο που  οι εκπρόσωποι της πολιτείας, υιοθετώντας το μνημόνιο και μεταβάλλοντας την χρηματοπιστωτική κρίση σε δημοσιονομική, στερεί ολοένα και περισσότερα από τους πολίτες, ενώ παράλληλα αποφεύγει να αγγίξει τα προνόμια των ισχυρών, αποδεχόμαστε να φεύγει η ΔΟΥ, να αποδυναμώνεται το ΚΥΤ και το ΙΚΑ ή οτιδήποτε άλλο αμαχητί; Δεν αξίζουν όλα αυτά να παλέψουμε; Μήπως δεν συγκαταλέγεται στα ιερά μας (για όσους έχουν τέτοια) η ισονομία και η ισοπολιτεία; Μήπως απεμπολούμε τα πάντα αποδεχόμενοι πως πρέπει να δώσουμε την μάχη μόνον "υπέρ βωμών". Δεν δυσχεραίνει κάθε θεσμός που αποδυναμώνεται στο νησί και την διαβίωσή μας; Δεν πρέπει να δώσουμε την μάχη "υπέρ εστιών";

8.     Τον Γενάρη του 2013 έγινε μια δίκη που στην τοπική κοινωνία έγινε αντικείμενο συζήτησης περισσότερο για τις κοινωνικές προεκτάσεις παρά για την προσπάθεια επιβολής του δίκιου του ισχυρού, της φίμωσης της ελευθερίας του λόγου, της εγκαθίδρυσης του φόβου ως μέσου διαχείρισης των πολιτών. Αν εκεί η τοπική κοινωνία αντιδρούσε πιο δυναμικά, θα φτάναμε τον Οκτώβρη του 2014 τόσο εύκολα στην επίμαχη τροπολογία; Πόσοι φιλήσυχοι πολίτες προτίμησαν την ιδιώτευση από το να πάρουν θέση; Ποιοί πήγαν μάρτυρες κατηγορίας στην δίκη και ποιος νομικός ανέλαβε την υπόθεση; Που στέκονται όλοι αυτοί σήμερα απέναντι στην τοπική κοινωνία; Αν τους είχε απομονώσει η τοπική κοινωνία 20 μήνες νωρίτερα, θα είχαν την ίδια ισχύ για να συνεισφέρουν εκ των έσω στην "άλωση";

9.     Με την αναφορά στους φιλήσυχους πολίτες, και σε συνάρτηση με σχόλια που γράφτηκαν στο Ξάνεμο, ανακύπτει και ο προβληματισμός για το πως αντιλαμβάνονται ορισμένοι την μη συμμετοχή. Με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο δηλώθηκε πως η απουσία σημαίνει συμφωνία με τον νόμο! Αυτό βέβαια δεν είναι προνόμιο της τοπικής κοινωνίας. Είναι το φαινόμενο μιας εποχής όπου οι πολιτικοί των συγκυβερνήσεων ξεκίνησαν να εμφανίζουν όσους απέχουν ως συμφωνούντες. Γνωρίζει ο τελευταίος πολίτης που αποφασίζει να μην συμμετέχει πως τον εκμεταλλεύονται ως αριθμό; Πως την αδιαφορία του την μετράνε κατά τα πιστεύω τους; Θέλουμε μια κοινωνία λοιπόν ειδικών που αποφασίζουν για την τύχη των αδιάφορων ή μια κοινωνία που θα εκλείψουν οι αδιάφοροι;

10.  Τελευταίο και συμβολικά αφήνω το πιο σημαντικό ερώτημα που προσωπικά πιστεύω πως αντικατοπτρίζει τα πιο φτηνά ένστικτα των ανθρώπων: Θέλουμε μια κοινωνία κανίβαλων που αδυνατεί να διελεγχθεί επί της ουσίας και καταφεύγει σε σχόλια περί επαγγελματικής δεοντολογίας και ομοφοβικές επιθέσεις; Θέλουμε μια πουριτανή κοινωνία δικαστών, κατήγορων και κατηγορούμενων; Τι εξυπηρετούν οι αναφορές στην προσωπική ζωή, οι προσωπικές επιθέσεις και τα υβριστικά σχόλια πέραν από το να αποπροσανατολίσουν; Θεωρούμε πως οι προσωπικές αναφορές μειώνουν την θέση του άλλου; Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να δυναμώσουμε την δική μας θέση; Μήπως πρέπει να αναθεωρήσουμε την άποψή μας για την υγιή κοινωνία που δεν είναι αυτή κουτσομπολεύει αλλά αυτή που διαλέγεται; Πως είναι δυνατόν να συνεχίσουμε να αποκαλούμαστε συμπολίτες όταν απαξιώνουμε όσους αφιερώνουν χρόνο απλά για να εξυπηρετήσουμε τα δικά μας πιστεύω αλλά με τον πιο κατάπτυστο τρόπο; Η λέξη συμπολίτης που απηχεί στα στόματα των υποψηφίων δεν μπορεί να είναι μια ακόμη λέξη της πιο πλούσιας φτωχής γλώσσας του κόσμου.

 

Η κοινωνία χρειάζεται εδώ και τώρα αλλαγή. Αλλιώς ή θα πάψει να είναι κοινωνία ή απλώς θα πάψει να χρειάζεται...