του Παναγιώτη Πρασσά Ιστορικού - ΜΑ Ερευνητή στα tinianews
Δεν μ’ ενδιαφέρει η καταγωγή των πολιτών ούτε η φυλή στην οποία γεννήθηκαν. Τους αντιμετωπίζω όλους με ένα κριτήριο: την αρετή. Για μένα, κάθε καλός ξένος είναι Έλληνας και κάθε κακός Έλληνας είναι χειρότερος από βάρβαρος
Αλέξανδρος ο Γ΄ ή Μέγας
Χαίρετε!
Καλό Φθινόπωρο και καλώς ανταμώσαμε μετά από τόσο διάστημα κατά το οποίο αυτά που έπρεπε να γίνουν, επιβλήθηκαν σε όσα μου αρέσει να κάνω!
Η Αρχαιολογία –η μόνιμη ερωμένη μου– μετά από χρόνια στο επίκεντρο. Μετά την τιμή που μου έκαναν πολλοί γνωστοί και φίλοι να με ρωτούν επίμονα για την Αμφίπολη προσβλέποντας –μάλλον ατυχώς– στις αρχαιολογικές μου γνώσεις, θέλω και εγώ να κάνω μία σύντομη τοποθέτηση: Ειδικευμένος στην ελληνιστική αρχαιολογία δεν είμαι, άρα οι γνώσεις μου είναι ελλιπείς και μάλλον… αναμασημένες. Όχι, μην περιμένετε να σας πω σε ποιον ανήκε ο τάφος. Και λέω «ανήκε» γιατί τώρα πια ανήκει στην ελληνική κυβέρνηση, στα Μ.Μ.Ε και στον κάθε ελληνάρα που έψαχνε ένα... σωσίβιο εθνικής υπερηφάνειας και τελικά το βρήκε ή τουλάχιστον έτσι νομίζει.
Θεωρώ γόνιμο που μέσα στην ακατάσχετη σαχλαμαρολογία των Μ.Μ.Ε, μαθαίνει κι ο κόσμος κάτι χρήσιμο. Ανταποκριτές που κανονικά θα έκαναν ρεπορτάζ για τα μπικίνι των παραλιών της Χαλκιδικής, ξεροσταλιάζουν έξω από τον λόφο Καστά και κάνουν αρχαιολογικές αναλύσεις και ικασίες. Είναι μία κάποια πρόοδος (απλά ρε παιδιά, αυτός ο Λέων της Αμφίπολης, κλίνεται ο καημένος: ο Λέων, του Λεόντος ή έστω του Λέοντα. Έλεος!)
Το ότι δεν έχω ειδική γνώση επί του θέματος και αφήνω τους ειδικούς να μιλήσουν δεν σημαίνει ότι δεν έχω και γνώμη/άποψη για ό,τι συμβαίνει στην Αμφίπολη εδώ και τρεις μήνες. Μία ανασκαφή που έχει ξεκινήσει εδώ και δεκαετίες (1960’s) και κανείς δεν μας είπε γιατί σταμάτησε, ξαφνικά επαναπροσεγγίζεται, γίνεται βορά στα μέσα, πρώτο θέμα συζήτησης και κυρίως μετατρέπεται σε αντικείμενο εργαλειακής εκμετάλλευσης από μία κυβέρνηση που ήθελε οπωσδήποτε μία θετική είδηση για να χρυσώσει –με αρχαίο μακεδονικό χρυσό– ένα πικρό χάπι που δεν καταπίνεται με τίποτα. Ένα χάπι φοροεπιδρομών, ανεργίας, φτώχειας και αναξιοπρεπούς διαβίωσης της πλειονότητας των πολιτών μίας χώρας, που ξεπερνά(;) την παρούσα κατάντια με νοσταλγικές αναδρομές στην παρελθούσα δόξα και ευημερία.
Πριν μάθουμε, λοιπόν, σαν άλλες γοργόνες, αν ο τάφος είναι του Μεγαλέξανδρου ή κάποιου άλλου σπουδαίου πλην όμως ήσσονος ανδρός (γιατί δεν είναι ο… μέγας στρατηλάτης), θα ήθελα εγώ και εσείς να ξέρουμε:
1) Ποιος αρχαιολόγος επιτρέπει να δημοσιεύονται καθημερινά φωτογραφίες της ανασκαφής του και των ευρημάτων, ενώ η τυπική διαδικασία είναι να τα δημοσιεύει ο ίδιος κατόπιν έρευνας και μελέτης, αυστηρά μήνες μετά το πέρας των εργασιών;
2) Με ποια ακριβώς κριτήρια το υπουργείο πολιτισμού πριμοδότησε με 100.000€ μία ανασκαφή με την προσδοκία των ευρημάτων της; Τι γίνεται με τις εκατοντάδες άλλες ανασκαφές που φυτοζωούν και επαφίενται στην εθελοντική δουλειά αρχαιολόγων και φοιτητών που πληρώνουν ακόμη και τη μεταφορά τους στις ανασκαφές και όχι σπάνια τη διαμονή και τη σίτιση τους για να ανασκάπτουν άλλους τάφους, άλλων αρχαίων που δεν ανήκουν στους «Μεγάλους Έλληνες» του ΣΚΑΙ; Υπάρχουν άραγε σπουδαία και λιγότερο σπουδαία αρχαία και με ποια επιστημονικά κριτήρια τα διακρίνουμε;
3) Υπό ποιες συνθήκες έχουν δοθεί εδώ και δεκαετίες τα σπουδαιότερα αρχαιολογικά «φιλέτα» (Δήλος, Δελφοί, Αγορά Αθηνών, Αρχαία Ολυμπία, Ακροκόρινθος κ.ά.) σε ξένες αρχαιολογικές σχολές, όταν χιλιάδες Ελλήνων αρχαιολόγων παραμένουν άνεργοι και βιοπορίζονται με τελείως άσχετες προς το αντικείμενό τους εργασίες ή απλώς παρασιτούν;
4) Ποιος δίνει το δικαίωμα στον υπουργό πολιτισμού Τασούλα και στον πρωθυπουργό Σαμαρά να κάνουν (σαν άλλες καφετζούδες) προβλέψεις για τον περιεχόμενο του τάφου και να προδικάζουν την υπερηφάνεια που θα νιώσουν όλοι οι Έλληνες από τα ευρήματα που θα έλθουν στο φως;
Κάπου νομίζω έχουμε μπερδέψει την πολιτική με την επιστήμη. Μπλέξαμε το πολιτικό συμφέρον με την αρχαιολογία και τις στοχεύσεις της. Κατανοώ αλλά ψέγω τη συνάδελφο κ. Περιστέρη που δέχθηκε να παίξει το παιχνίδι των πολιτικών για να εξασφαλίσει χρηματοδότηση και προβολή. Όμως ο αρχαιολόγος δεν είναι καθόλου αυτό που ο μέσος άνθρωπος νομίζει: Ένας Indiana Jones που βρίσκει τους μυστικούς κώδικες, κατέρχεται στα ενδότερα πανάρχαιων πολιτισμών, αρπάζει το... Άγιο Δισκοπότηρο και ξεφεύγοντας από όλους τους εχθρούς που τον επιβουλεύονται, δραπετεύει με το –πάντα– άφθαρτο κειμήλιο κι όλα καλά! Για τον αρχαιολόγο που υπηρετεί με ήθος την υψηλή επιστήμη του δεν έχει καμία σημασία το σε ποιον ανήκει ο τάφος και κατά πόσο θα νιώσουν περήφανοι οι Έλληνες όλης της γης για ό,τι έκαναν κάποιοι άνθρωποι 2500 χρόνια πριν.
Ο αρχαιολόγος δεν είναι ο δήμαρχος της περιοχής να προσδοκά οικονομικά οφέλη ούτε ο μεγαλοκτηματίας των Σερρών για να αγοράσει τα γύρω από τον τάφο κτήματα και να τα κάνει μεθαύριο ξενοδοχεία. Οφείλει –γιατί έχει την παιδεία και την υποδομή να καταλάβει– να τον ενδιαφέρει η ανασκαφή αυτή καθ’ εαυτήν, τα ευρήματα, η ασφάλεια τους και η καλώς εννοούμενη εκμετάλλευση τους για την εξέλιξη της επιστήμης του.
Εμένα θα μου επιτρέψετε να νιώθω υπερηφάνεια ή ντροπή μόνο για ό,τι μου συμβαίνει σήμερα. Για τον ΕΝ.Φ.Ι.Α, για τους δύο εκατομμύρια συμπολίτες μου ανέργους (στους οποίους συμπεριλαμβάνομαι), για την τραπεζοκρατούμενη ψευτοδημοκρατία που έχουμε ως πολίτευμα, για τους 5000 αυτόχειρες λόγω αδυναμίας προσαρμογής τους στις «μεταρρυθμίσεις» και στο κάτω-κάτω για την ΝΕΡΙΤ που έχασε τηEurovision και τώρα να δω με τι θα ασχολούμαστε μέχρι το Μάιο…
Από μικρός θαύμαζα τον Αλέξανδρο, γιατί συνδύαζε με εξαίσια ισορροπία δόσεις ματαιοδοξίας, σοφίας και αποτελεσματικότητας. Γιατί ήταν στρατηγός, όχι στη σκηνή με τους επιτελείς του, αλλά στην πρώτη γραμμή του μετώπου, δίπλα στον τελευταίο στρατιώτη του. Κι όταν δεν σκότωνε και δεν μεθοκοπούσε, είτε διάβαζε, είτε φιλοσοφούσε, είτε ερωτοτροπούσε. Σπουδαία μορφή, με σπουδαία ελαττώματα, όπως σχεδόν κάθε μεγάλος. Αν μας έβλεπε τώρα, είμαι βέβαιος, θα γελούσε με την κατάντια μας.
Ο Αλέξανδρος ανήκει στον παγκόσμιο πολιτισμό, ισότιμα, όπως όλοι οι μεγάλοι και εκεί θα μείνει. Ας τον αφήσουμε να αναπαύεται στον τάφο του. Κι αν ποτέ τον βρούμε, ας τον διατηρήσουμε «εν καταχώσει», ως φόρο τιμής στα περισσότερα αρχαιολογικά ευρήματα στην Ελλάδα, που τα ξαναθάβουμε επειδή «δεν φτάνουν τα λεφτά» για να τα φέρουμε στην επιφάνεια και για να δουλέψουν λιγάκι οι επιστήμονές μας που κάθονται, για να γεμίσουν τα μουσεία μας. Εμείς καλύτερα ας συνεχίσουμε να αγοράζουμε υποβρύχια που γέρνουν, έχουν καλύτερες προμήθειες…
Εύχομαι σύντομα να βρούμε τον νυχοκόπτη του Αγαμέμνονα, τα μοδάτα σανδάλια της Ασπασίας, τις οπλές του Βουκεφάλα, τα δακτυλίδια αρραβώνων Ιουστινιανού-Θεοδώρας και τέλος τον μπιντέ του Κωνσταντίνου του Πορφυρογέννητου (που θα έλεγε και η... Ελένη Βλαχάκη) και την τσατσάρα φρυδιών του Κων. Καραμανλή, ώστε η εθνική μας υπερηφάνεια να χτυπήσει κόκκινο, να δείξουμε σε όλους τι προγόνους έχουμε(;) και να αποτελέσουν όλα αυτά «καλούς οιωνούς για το μέλλον» όπως είπε ο Αντ. Σαμαράς... Ενημερώνω ότι η ταμπακιέρα του Θεόδ. Κολοκοτρώνη έχει ήδη βρεθεί και εκτίθεται με κάθε επισημότητα στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο (δεν κάνω πλάκα).
Κάποτε ρώτησαν τον Αλέξανδρο πώς κατάφερε να κατακτήσει τόσα εδάφη σε τόσο λίγο χρόνο. Απάντησε: «Με θέληση, με παραμύθια και με την τέχνη της εξαπάτησης». Νεοέλληνα μην τσιμπάς το ύπουλο δόλωμα που σου ρίχνουν, εκμεταλλευόμενοι την ημιμάθεια και την ματαιοδοξία σου αλλά και τη δίψα σου για κάτι που θα σου απαλύνει τον πόνο. Έχε τη θέληση να αναγνωρίσεις την εξαπάτηση μέσα από τα παραμύθια που σου ξεφουρνίζουν Αντίταξέ τους την Κρίση σου. Υπενθύμισέ τους ότι το μεν ζην το οφείλεις στους γονείς σου, το δε ευ ζην οπωσδηποτε όχι στους κουτοπόνηρους καιροσκόπους πολιτικούς μας ηγέτες. Δεν θα καταλάβουν πολλά, αλλά είνα μία καλή αρχή για να καταλάβεις εσύ!
Περισσότερα για τον τάφο, τον ένοικό του και τι... οφείλετε να νιώσετε μόλις βγουν τα ευχάριστα αποκαλυπτήρια, θα σας πουν ή μάλλον θα σας υπαγορεύσουν η Βούλτεψη, ο Τασούλας, ο Γεωργιάδης, ο Σαμαράς και άλλοι σπουδαίοι αρχαιολόγοι...
Υ.Γ: Στοιχεία προϋπολογισμού (νομίζω το 2005) μεσογειακού κράτους μέλους της Ε.Ε που βρίθει αρχαιοτήτων, (διατείνεται ότι) κουβαλά 3500 χρόνια ιστορία και έχει να εμπλακεί σοβαρά σε πόλεμο από το 1949:
Κατανομή τακτικού προϋπολογισμού:
Υπουργείο Εθνικής Άμυνας: 52%
Υπουργείο Πολιτισμού: 0,48%
Quiz! Βρείτε ποιο είναι το εν λόγω κράτος και κερδίστε ένα ταξίδι στην Αμφίπολη για να βγάλετε selfie με την Καρυάτιδα (αυτή με τη φάτσα την καλή, όχι την άλλη τη σακατεμένη), με τον πρωθυπουργό μας και με κάνα-δυο νεοδιορισθέντες φύλακες του αρχαιολογικού χώρου που οι κακές γλώσσες λένε ότι κατάγονται από την πανέμορφη Μεσσηνία (πατρίδα του παππού μου˙ και εγώ γιατί παραμένω αδιόριστος, γαμώτο;;;)…